Voorbereidingen bijzondere Romeinenweek in volle gang

Bodegraven - Van 28 april tot en met 6 mei vindt de vijfde editie van de Nationale Romeinenweek plaats. De Stichting Historische Kring Bodegraven is al maandenlang bezig met het voorbereiden van projecten en activiteiten om gedurende deze week het Romeinse verleden van Bodegraven onder de aandacht te brengen.

Broos de Groot, secretaris
van de Stichting, legt uit: "De Historische Kring wil de 'Limes' (liemès), de noordgrens van het Romeinse rijk, graag profileren omdat er in Bode­graven een aantal belangrijke archeologische vondsten zijn gedaan. Bij het graven van de Put van Broekhoven, langs de Oude Rijn richting Nieuwerbrug, is in 1937 een bronzen ruiterhelm gevonden. Tot op de dag van vandaag is het een raadsel hoe die daar is terechtgekomen en daarmee een unieke vondst. Het origineel maakt onderdeel uit van de vaste
collectie van het Rijks­museum van Oudheden in Leiden." Medebestuurslid Alphons van Leeuwen vult aan: "Helaas beschikken wij in Bodegraven er dus niet meer over, maar wij werden wel in de gelegenheid gesteld een replica te vervaardigen. Door mijn beroep als beeldhouwer was het voor mij relatief eenvoudig een afgietsel te maken. Dat staat sinds 2009 op een informatiezuil op het plein aan de Willem­straat."

Castellum en vloektablet

Het is waarschijnlijk dat in Bodegraven een klein castellum (grensfort) of een wachtpost, gelegen heeft in de buurt, waar nu de Willemstraat, de Nassaustraat en de Oud Bodegraafseweg gesitueerd zijn. Bij de bouw van de Albert Heijn is in 2000 een zogenaamd vloektablet gevonden, een opgerold stuk lood waarin verwensingen, bezweringen of toverteksten te lezen zijn. Ook deze Bodegraafse vondst is uniek: het is de enige vloektablet waarbij de namen ook daadwerkelijk leesbaar gemaakt konden worden door middel van een speciale techniek. De namen van 23 Romeinse soldaten zijn zo zichtbaar gemaakt; aan de 24e wordt nog gewerkt in Museum Het Valkhof in Nijmegen, dat dit object heeft aangekocht. Rond deze plek zijn verder munten, aardewerk en ijzeren gebruiksvoorwerpen gevonden waardoor het aannemelijk is dat hier ook een nederzetting is geweest.

Gevelstenen

De Historische Kring heeft van de provincie Zuid-Holland, de gemeente en diverse fondsen subsidie ontvangen ter ondersteuning projecten om het Romeinse verleden te benadrukken en onder de aandacht te brengen. Eén van deze projecten is het aanbrengen van gevelstenen met afbeeldingen van Romeinse vondsten, namelijk het vloektablet en een aantal munten, aan het in aanbouw zijnde complex Ford26 aan de Oud Bodegraafseweg. Zo wordt de historie zichtbaar gemaakt in de directe omgeving waar ooit het castellum of de wachtpost gelegen heeft. Een ander project is het aanleggen van bestrating in de vorm van Romeinse mozaïeken op de kruising van de Oud Bodegraafseweg met de Willemstraat.                

Tentoonstelling en wandeling

Voorwaarde tot verkrijging van de subsidie was het koppelen van deze projecten aan educatieve activiteiten. Om dit te realiseren zal er rond de Romeinenweek onder andere een tentoonstelling van de Romeinse vondsten in Bodegraven te zien zijn. Tevens zal aan leerlingen van de basisscholen in Bodegraven en andere belangstellenden een rondwandeling onder leiding van een gids worden aangeboden langs de tot dan toe gerealiseerde projecten. Tekst: Loes Kamer

Beeld: RDG ontwerp & advies Bodegraven ©

Werelderfgoed

Een deel van de noordgrens van de Limes, de grens van het Romeinse rijk, die in Nederland en Duitsland wordt gevormd door een weg die langs de zuidoever van de Rijn loopt, bevindt zich in de gemeente Bodegraven-Reeuwijk langs de Oude Rijn. Toen de staatssecretaris van OCW bekendmaakte dat hij de Romeinse Limes ëuitzonderlijk en universeel van waardeí vindt, werd in 2011 de aanvraag voor nominatie op de UNESCO Werelderfgoedlijst in gang gezet. Om zoín nominatie om te zetten in een daadwerkelijke plaatsing, dient een nominatiedossier te worden opgesteld. In dat nominatiedossier wordt omschreven wat de unieke en uitzonderlijke waarden zijn van het gebied. Daarnaast wordt in kaart gebracht welke gebieden exact tot het Werelderfgoed zullen behoren. Voor de Limes in Nederland gaat het daarbij om een verzameling losse terreinen, zoals in Bodegraven-Reeuwijk. Ook wordt omschreven hoe de aanvrager ervoor zorgt dat het Werelderfgoed ook op de lange termijn behouden blijft. In Nederland is dat, naast de provincies Utrecht, Gelderland, Zuid-Holland en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, eventueel de gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Volgens de laatste planning wordt het nominatiedossier in 2020 ingediend, waarna in 2021 de Werelderfgoed Commissie een besluit neemt. Omdat plaatsing op de Werelderfgoedlijst consequenties en verplichtingen met zich meebrengt, die nog niet te overzien zijn, heeft de gemeente hierover nog geen beslissing kunnen nemen. www.limeswerelderfgoed.nl