Galerie AnderZ verhuist naar Goudse binnenstad

Reeuwijk - Na ruim 35 jaar in Reeuwijk te hebben gewerkt, verruilt Nico van Eijk zijn werkgebied naar de Goudse binnenstad. De plateel- en Oudhollands aardewerkcollectie komt weer terug naar haar geboortestad. Deels een juiste aanname volgens Nico. "Want er is zeker veel aardewerk gemaakt en geschilderd in Gouda, maar het was niet de enige stad waar deze aardewerkfabrieken stonden."

Nico en Margreet van Eijk zijn hun bloemenzaak in 1981 aan de Raadhuisweg begonnen. In die tijd was het trendy om brocante- of antiekspullen in huis te hebben. Die stonden daarom op de bovenverdieping van de zaak uitgestald. Uit de collectie van een bevriende antiquair kwamen daar wat antiekspulletjes bij en zo kwam er plateel de winkel in. Nico: "Mijn grootouders hadden ook plateel in huis en als kind vond ik die kleuren bijzonder mooi; zo werd mijn fascinatie geprikkeld. In 1998 zijn we naar de Zoutmansweg verhuisd waar de bovenverdieping (140 m²) werd ingericht met antiek en plateel. Daar is eigenlijk mijn specialisatie begonnen. Het herkennen van kleuren en vormen is mijn specialiteit. Zo kan ik bij wijze van spreken uit de verte al zien van welke fabriek iets komt. Er waren zo'n 50 toonaangevende aardewerkfabrieken in de tijd van de Jugendstil (1890-1915) en de opvolger Art Deco (1920-1939) waarin het plateel werd gemaakt."

Balkenende norm

De fabrieken hadden vormgevers en ontwerpers, de bedenkers en schetsers van de keramieken sierproducten. Dan kwam de modelleur in beeld die een mal maakte voor de klei. Massaproductie zoals nu bestond niet. Diverse afmetingen en bollingen van vazen, schalen maakten dat er meerderen maten van één decoratieafbeelding moesten worden. Gemaakt. Daarvoor kwamen de schilders in beeld. Die waren er in meerdere gradaties. Een paar bekende namen van grote meesters zijn Gidding, 

Colen­brander en Breetvelt. Zij ontwierpen de beeltenis, waarna goede schilders hun werk mochten naschilderen. En dan kom je in ene Reeuwijkse namen tegen zoals Van der Starre, Van den Akker, Prins, Koning et cetera. Dat waren de vakmensen die in die tijd gewild waren. Een goede schilder was goud waard. Alhoewel de Balkenende norm nog niet bestond, pikten fabriekseigenaren als het even kon met een hoger salaris die vakmensen bij elkaar weg. 

Herman Brood 

Breetvelt was een echte meester, hij kon bijna fotografisch schilderen. Maar net als Herman Brood verviel ook hij aan de verdovende middelen. In die periode maakte hij abstracte kunst. Iets waarmee hij zijn tijd ver vooruit was. Hij was daar zo goed in, dat volgens kenners Herman Brood maar een kleine jongen was. 

Meisjesafdeling

Weer even terug naar de fabrieken waar het aardewerk geschilderd werd. Daar had je de meisjesafdeling. Zij zorgden voor het fijne priegelwerk. De zogeheten kantjestechniek. Zij arceerden als het ware de afbeeldingen met fijne lijntjes, stipjes of sterretjes. Alleen als je heel goed was als schilder mocht je dieren schilderen. Dat viel tenslotte niet mee op de welvingen van deze producten. In het algemeen waren het mannen die schilder van beroep waren. Op een enkele oude vrijster na. Want als vrouwen eenmaal trouwden, kwamen de kinderen en was het met het werk buitenshuis gedaan. 

Antiek de deur uit

Nico: "In ons pand aan de Oudeweg (vanaf 2008) hadden we de benedenverdieping ingericht voor bloemen en planten en op de bovenverdieping stond het plateel. Helaas moesten we om gezondheidsredenen met de bloemen en planten stoppen. Met de huurder die toen in ons pand is gekomen, is het fout gelopen. We zijn er behoorlijk door gedupeerd." 

Terug naar geboortestad

"Nu gaan we naar de Goudse binnenstad. We hebben een pand in de Wilhelminastraat 52 waar meerdere antiekwinkeltjes bij elkaar zitten (in de buurt van de Agnietenkapel). Naast onze bijzondere collectie plateel en Oudhollands aardewerk is er ook ruimte voor de hedendaagse keramisten. Bekend bij degene die regelmatig in onze galerie kwamen. Eén van hen is Dieuwertje Verhagen zij maakt huisjes met identieke Goudse geveltjes. Op dit moment zijn we de enige die in Gouda plateel verkopen. Sowieso zijn we één van de weinige gespecialiseerde winkels in Nederland."

Gouds Montmartre en uitverkoop

"Vanaf 20 juni tot half juli staan we op de Goudse markt tijdens het Gouds Montmartre. Daar verwijzen we het winkelend publiek door naar onze winkel waar zij de opbouw van de nieuwe winkel kunnen zien. Tot 30 juni houden we van donderdag tot en met zaterdag uitverkoop bij Galerie AnderZ." 

Tekst en beeld: Marlien van Leeuwen