Herinneringen uit Bodegraven-Reeuwijk

In deze rubriek wordt verteld over vroeger én nu. De verhalen geven een kleurrijk beeld van onze dorpen, beroepen, familiebelevenissen, activiteiten en evenementen. In deze aflevering: Garagebedrijf Ton de Wit.

Garagebedrijf Ton de Wit

Ton is er één uit een gezin van veertien kinderen. Het hadden er zelfs meer kunnen zijn, want er zijn er een paar jong gestorven. Het klinkt nuchter uit de mond van de inmiddels 74-jarige Ton de Wit. Grote gezinnen waren gewoon en de kindersterfte lag destijds vele malen hoger dan tegenwoordig. Als veertienjarige kwam hij van school en zijn vader Henk de Wit had bij Nico Plomp gevraagd of deze misschien een knecht kon gebruiken. "Wat kan hij," was de wedervraag van Nico geweest. Helemaal niks had vader Henk in alle eerlijkheid geantwoord.

Ton de Wit: "Zo kwam ik als veertienjarig ventje bij Nico terecht. Net van school maakte ik dagen van acht uur 's morgens tot zes uur 's avonds. Van maandag tot en met zaterdag, waar ik tien gulden mee verdiende. Thuis ging daarvan vijf gulden in mijn spaarpot en de andere vijf droeg ik af aan kostgeld. Denk erom dat ik het goed had thuis! We werkten met zijn allen zo verschrikkelijk hard. Ik heb nog nooit zo'n hechte familie gezien als die van ons. We deden allemaal wat; kolen halen, aard­appels schillen (voor zestien man en dat elke dag!) schoenen poetsen ga zo maar door. Natuurlijk probeerde je je neus weleens te drukken, maar dan werd je door de rest gecorrigeerd."

Zendmast van Lopik

Op de plek waar Ton de Wit destijds begon, staat tegenwoordig het pand van Nomen Tweewielers. Ton: "Fietsen, brommers en auto's repareerden we. Ik begon met klusjes als het vegen van de garage, fiets­banden plakken en zo. Drie avonden per week ging ik naar de ambachtsschool in Gouda waar ik opgeleid werd tot auto­monteur. Er reden nog nauwelijks auto's en aan de overkant van Breevaart was nog niets gebouwd. Grasland met koeien zo ver je kon kijken. Je kon de zendmast van Lopik zien. Nico en ik werkten samen, dus de dag was snel gevuld."

Bediening aan de pomp

"De A12 werd aangelegd (toen nog tweebaans, maar dat was al heel wat) en het verkeer vanuit Gouda kwam bij ons langs. Niet te vergelijken met de huidige stroom van nu, hoor. Kwam er een auto voor­rijden, dan liep je naar buiten om hem vol te gooien. Dat wil zeggen, meestal voor tien of vijftien gulden, want dat volgooien gebeurde maar zelden.

Voor de mengsmering van brommers hadden we zo'n ronde zuil op wielen. Daar mengde ik dan elke ochtend de olie met de benzine in. Met een hendel pompte je de mengsmering op. In het kijkglaasje kon je de hoeveelheid zien, die je vervolgens in de brommer goot; 45 cent per liter."

Schoolgeld

Heeft hij nog gekke verhalen? "O, we hebben vaak gelachen hoor. Moet ik eens denken. Ik stond een keer aan de pomp toen een schoolkameraad van mij langskwam. Hij had van het schoolgeld dat hij bij zich had een fles cognac gekocht. Of ik ook een slokkie lustte. Maar ik durfde het niet, ik was bang dat ik mijn baan kwijt zou raken. Op een gegeven moment werd hij op de wc gevonden. Helemaal laveloos in elkaar gezakt. Het verhaal werd naar alle kanten opgeblazen. Ze dachten dat ik hem het geld had gegeven. De politie werd erbij gehaald. Uiteindelijk heeft de politie hem in het busje gekregen en zo thuis afgeleverd."

Klant trok zijn aandacht

Hij heeft nog een mooi verhaal hoe hij zijn vrouw heeft leren kennen: Zij kwam elke dag haar licht laten repareren. Dan ging ze naar huis draaide haar stuur wel een paar keer rond en dan braken die dunne koperdraadjes natuurlijk weer door. En dan kwam ze weer. Zo wist Adrie Grootendorst haar Ton voor zich te winnen. En de handelsgeest van de De Witten maakte dat ze al snel voor de wet trouwden. Ton: "Daardoor kreeg ik in militaire dienst 80% van m'n laatstverdiende loon en mocht je elke weekend naar huis. En je had vrij reizen. We zijn bijna 55 jaar getrouwd en nog naar alle tevredenheid."

Beelden op netvlies

"Zo'n 25-30 jaar heb ik onder de baas gewerkt. Nico werd blind en toen heb ik de zaak van hem overgenomen. Toen ik begon, hadden we ook nog een klein pandje achter de Miereakker (op de plaats van de achterkant van de huidige Jumbo). Een garage en een benzinepomp. Toen het contract afliep en de tanks in de grond aan allerlei nieuwe voorwaarden moesten voldoen, hebben we de boel daar verkocht. Zo kwam alles naar de garage aan de Raadhuisweg. Aan diezelfde weg hadden we ook het takel- en bergingsbedrijf. Op de plek van de huidige E&S stofferingszaak. Van de politie kregen we meldingen van auto's te water of ongelukken op de A12. Toen kreeg je geen slachtofferhulp. Maar ik heb nog regelmatig die beelden op mijn netvlies. Soms ging je voor een auto met zes deuken op pad. Maar we hebben het ook anders meegemaakt, zoals die auto die te water was geraakt en het hele gezin kon er niet meer uitkomen. Allemaal verdronken. Ad Verkaik was toen bij mij in dienst en we gingen vaak samen op pad naar zo'n 'klussie'. Zo werd je drie keer per nacht gebeld, zo had je nachten niets. Na elke klus zaten we na te praten en dronken we een pilsje voor we weer naar bed gingen. Ook als de telefoon dus nog eens kon gaan. Ook voor de ANWB hebben we veel werk verzet. Er kwamen later meer­dere fietsenmakers in de regio en zo zijn we van liever­lee alleen met de auto's verder gegaan."

Alle merken

"Toen ik begon bij Nico had je naast zijn woonhuis een soort loods met twee grote deuren waar de garage in was. Na zo'n drie jaar werd er een nieuw pand gebouwd. Volgens mij hebben we de zaak van Nico in 1986 overgenomen. Jaartallen, daar ben ik slecht in, dat moet je eigenlijk aan Ad Verkaik vragen. Op een gegeven moment hadden we zo'n elf man in dienst. Ad Verkaik, Jos de Jong, Aart van den Berg en ook onze zoon Rob was van de partij. Ik kan ze niet allemaal noemen, we hebben het altijd zo gezellig met elkaar gehad. Je ving elkaar op. Maar er waren ook een aantal zaken waar ik geen verstand van had. Zo hadden we Nel van Unen (haar naam moet je zeker noemen) en onze dochter Anita op kantoor. Die hebben ook zo perfect samengewerkt. En Adrie heeft al die jaren ook haar steentje bijgedragen. We hadden hoofdzakelijk Peugeot, maar we repareerden eigenlijk alle merken."

"Van de Raadhuisweg zijn we naar het mooie pand aan de Jan Tinbergenstraat gegaan, waar de garage, de pomp en de afdeling van de takelwerkzaamheden samenkwamen. Na zo'n 25 jaar zijn we gestopt. In die jaren was het nog simpel om een auto weer aan de praat te krijgen. Er zit nu zoveel computerwerk in, ik zou het niet meer kunnen. Maar ook de maatschappij van tegenwoordig, ik zou niet meer voor mijzelf willen beginnen. Daar ben ik uitgegroeid. Foto's? Die moet je maar aan Ad Verkaik vragen." En aldus geschiedde. De plaatjes komen uit de plakboeken van Ad.

Tekst en beeld: Marlien van Leeuwen