''Een sterk energienet zou investeringen in zonne-energie stimuleren''

Reeuwijk - Agrarisch ondernemer Anton de Wit heeft een dak vol zonnepanelen en daar komt binnenkort een windturbine bij. Maar hij zit aan zijn limiet: "Meer energie produceren heeft geen zin, dan raakt het elektriciteitsnet overspannen."

"Ik ben ruim zelfvoorzienend," vertelt Anton de Wit. Op het dak van zijn melkveehouderij aan de Oud Reeuwijkseweg liggen 270 zonnepanelen. Anton heeft die geïnstalleerd omdat dat goed voelde, maar ook omdat het lucratief is. "Binnen ongeveer zeven jaar heb je je investering eruit."

Hoe gaat dat in zijn werk? Anton gebruikt gewoon stroom van het elektriciteitsnet, maar produceert met zijn zonnepanelen tijdens zonuren meer dan hij zelf nodig heeft. Op dat moment levert hij elektriciteit terug aan het net. Alles wat hij teruglevert, mag hij aftrekken van zijn verbruik. Levert hij in totaal meer dan hij verbruikt? Dan krijgt hij daar een kleine terugleververgoeding voor.

Zwaardere kabels nodig
Er zit echter een limiet op de hoeveelheid elektriciteit die Anton kan terugleveren: de bekabeling. Bij veel teruglevering stijgt de spanning op het net tot gevaarlijke hoogte. Een woordvoerder van Stedin, de regionale beheerder van het elektriciteitsnet, legt uit hoe dit komt: "De bekabeling is ooit neergelegd om elektriciteit van de centrale naar de afnemers te krijgen. Bij de centrale liggen zware kabels waar veel stroom doorheen kan, in de puntjes van het netwerk bij de afnemers waren die niet nodig. Nu zijn er ineens veel meer energieproducenten."

Om dat te faciliteren, is Stedin continu bezig met 'verzwaringsacties'. "Waar we die acties doen, hangt van de aanvragen af," vertelt de woordvoerder van Stedin. "We mogen van de wet niet discrimineren tussen de ene of de andere aanvraag, dus het is een kwestie van 'wie het eerst komt, het eerst maalt'. Of de aanvraag van een enkele boer of van een corporatie komt, maakt niet uit."

Volgens Anton gaat de verzwaring van de kabels echter niet snel genoeg. "Stedin loopt niet harder dan nodig is. Nieuwe boeren kunnen op dit moment niet worden aangesloten." Het houdt verdere ontwikkeling tegen, denkt hij. "Ik merk bij veel ondernemers een afwachtende houding; ze laten liever eerst een ander investeren. Een elektriciteitsnet dat al verzwaard is, zou de drempel verlagen."

Toekomstige uitdaging
Als iedereen zonnepanelen op zijn dak legt, is het energieprobleem echter nog niet opgelost. "De grootste uitdaging is om elektriciteit te krijgen wanneer je het nodig hebt. Hoe doe je het 's nachts bijvoorbeeld, als de zon niet schijnt?" Anton merkt nu al grote schommelingen in energiegebruik. "Als er veel gebruikt wordt in de omgeving, kan ik mijn energie kwijt, maar op een mooie zondagmiddag, wanneer iedereen buiten zit en niet werkt, heb ik over."

Toch moeten we doorzetten, denkt Anton. "Ik denk dat we niet bang moeten zijn om als Nederland voorop te lopen in de energietransitie. Daar gaan we vanzelf de vruchten van plukken als we de opgedane kennis kunnen verkopen."

"Eén ding is zeker," besluit Anton, "we gaan de komende tien jaar nog veel veranderingen meemaken."

Netelige kwestie
Zonnepanelen plaatsen is een hot topic, maar ook onoverzichtelijk. De gemeente, rijksoverheid, bedrijven en energienetbeheerders hebben elk hun eigen belangen. Wie profiteert het meest van de panelen en wie moet dat betalen? Volgende week leest u over het ingewikkelde regelpakket waar boer Jorden Oostdam in verzeild raakte.

Hoeveel levert uw dak op?

Elke ondernemer, agrariër of niet, met 70 m2 vrij beschikbaar dakoppervlakte kan een quickscan laten uitvoeren om te zien wat de terugverdientijd is in zijn of haar situatie. De quickscan wordt met korting aangeboden door de gemeente en Ondernemersplatform OPBR. De eerste tien aanmelders in het project Zon op Bedrijfsdaken ontvangen de quickscan gratis! Op 16 september volgt de eerste van een reeks symposia van OPBR Duurzaam. Het thema luidt 'Winst met zonnepanelen'. Het symposium wordt gehouden in het pand van Edelman, Reeuwijk-Tempel. Op het dak van Edelman worden in deze periode maar liefst 2.000 zonnepanelen aangelegd.

Meer informatie vindt u op opbr.nl