l. Hans Blom, r. Anton Schiere
l. Hans Blom, r. Anton Schiere Foto: Loes Kamer

Boeiende presentatie door otterspotter Hans Blom

Human Interest

Reeuwijk - De jaarlijkse openbare bijeenkomst van de Vereniging van Watereigenaren en Rechthebbende gebruikers (VWR), die vorige week in De Rokende Turf plaatsvond, stond voor het belangrijkste deel in het teken van de terugkeer van de otter in het Reeuwijkse Plassengebied. De terugkeer is onomstotelijk vastgesteld: DNA-onderzoek aan uitwerpselen heeft aangetoond dat het om een mannetje en een vrouwtje gaat. Hans Blom vertelde tijdens zijn boeiende presentatie over de leefwijze van dit bijzondere zoogdier.

De Europese otter, Lutra lutra, behoort evenals de bunzing, de wezel en de hermelijn tot de familie van de marterachtigen en is een semi-aquatisch roofdier. Dat wil zeggen dat hij zowel op het land als in het water leeft en dat zijn lichaam daar helemaal op aangepast is. Van oorsprong komt de otter in dit veenmoerasgebied voor en hij leeft voornamelijk van vis, maar ook watervogels, amfibieën, reptielen en sinds kort Amerikaanse rivierkreeften (wat te zien is aan rozegekleurde ontlasting) behoren tot zijn prooi. Zijn leefgebied omvat slechts een strook van 0,5 tot 1,0 m breedte langs de oevers van rivieren, vaarten, sloten en plassen. Hij gebruikt dit om te foerageren en zich te verplaatsen. Hij kan per dag een afstand van wel 20 km afleggen. Het zijn solitaire dieren zonder vaste woon- en verblijfplaats die voortdurend onderweg zijn. Uitzondering hierop zijn vrouwtjes met jongen, die met elkaar een tijdelijk nest bewonen. Otters hebben een dichte vacht met lange bovenharen die de dikke ondervacht onder water bedekken, zodat deze lucht kan vasthouden en droog blijft. Op bepaalde plekken, bijvoorbeeld op de ellebogen, bevinden zich zeer dicht ingeplante speciale haren, waarmee ze trillingen in het water kunnen waarnemen om een prooi te detecteren. Doordat zij veel tijd in het water doorbrengen, vindt afkoeling plaats, zodat zij een kwetsbare energiebalans hebben. Zij eten daardoor veel, gemiddeld anderhalve kilo hoofdzakelijk witvis per dag, hetgeen neerkomt op ongeveer 10% van hun lichaamsgewicht.

Sporen en herkenbaarheid

Hoewel zij een solitaire leefwijze hebben, communiceren zij wel met elkaar. Uitwerpselen worden door soortgenoten 'gelezen' en zo worden geurvlaggen uitgezet onder bruggen en op dammen, die vertellen wie er langs is geweest en wanneer. Zij poepen daarom wel 5 à 6 keer per uur op plaatsen die 'aan de lucht' liggen op in het oog springende plekken. De kans om zo'n spoor, dat herkenbaar is aan de schubben en de graten die erin zitten, te vinden is dus relatief groot. Een otter heeft een reukzin die 1000 keer sterker is dan die van de mens, zodat zij kunnen waarnemen vanaf een kilometer afstand. Het dier beschikt over een geplooid netvlies, waarmee hij ook onder water goed kan zien. Zwemmend is hij te herkennen en ook van bijvoorbeeld muskusratten te onderscheiden doordat oren, ogen en neus op één lijn liggen.

Met de speciale camera die Hans uit handen van voorzitter Anton Schiere uitgereikt kreeg, hoopt VWR dat meer inzicht ontstaat op de otters in het Reeuwijkse Plassengebied. Het feit dat deze icoonsoort hier op eigen kracht naartoe gekomen is, geeft aan dat het goed gaat met onze plassen en dat we hier zuinig op moeten zijn.

Tekst en beeld: Loes Kamer

De Podcast kun je hier luisteren.

Beeld van de cameraval
Europese otter, Lutra lutra

Advertentie

Categorieën