Afbeelding

Ja/ja betekent een dikke 'nee' voor lokale journalistiek

Politiek

BODEGRAVEN-REEUWIJK - 'Ondoordacht gemeentelijk milieubeleid is de doodsteek voor de onafhankelijke lokale journalistiek,' schrijft de NNP, branchevereniging van regionale en lokale huis-aan-huiskranten, waar ook Kijk op Bodegraven-Reeuwijk bij aangesloten is.

NNP schreef een brandbrief aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en mediaminister Arie Slob. Aanleiding is de zogenaamde Ja/Ja-sticker die in een aantal gemeenten is ingevoerd.

Over één kam

In een poging papierverspilling tegen te gaan dreigen gemeentes het voorbeeld van het stadsbestuur Utrecht te volgen door reclamefolders en huis-aan-huiskranten over één kam te scheren en beide uit de brievenbussen te weren. In plaats van het huidige beproefde systeem waarmee inwoners middels de bekende Ja/Nee- en Nee/Nee-stickers ongewenst drukwerk vrijwillig kunnen weren, heeft Utrecht het gemakshalve omgedraaid: geen sticker betekent geen drukwerk meer. Dus ook geen huis-aan-huiskrant. In Utrecht kiest niet de burger, maar de politiek wat er standaard door de brievenbus gaat. Algemeen Secretaris Thomas Bruning van de Nederlandse Vereniging voor Journalisten (NVJ) vindt dit de wereld op zijn kop: "In plaats van de lokale nieuwsvoorziening te beperken zouden gemeenten lokale media juist moeten helpen." Er wordt te makkelijk gedacht dat je print wel even kunt vervangen door online, maar dat is een misvatting: print komt dichter bij de mens en wordt beter gelezen. "Online en print blijven allebei bestaan, náást elkaar."

In gevaar

Lokale huis-aan-huiskranten zijn een belangrijke schakel in de Nederlandse journalistiek en fungeren tot op de dag van vandaag als een kweekvijver voor journalistiek talent. Nederland telt momenteel bijna vierhonderd huis-aan-huiskranten die wekelijks door zo'n 7,9 miljoen Nederlanders gelezen worden. Roy Keller van brancheorganisatie NNP benadrukt de waakhondfunctie van de lokale media. "De landelijke politiek klaagt al jaren steen en been dat de onafhankelijke journalistieke controle op de lokale politiek te wensen overlaat. Nu gaat die lokale politiek nota bene zijn eigen waakhond om zeep helpen."

Veel overheden gebruiken huis-aan-huiskranten om burgers te informeren over belangrijke regionale kwesties. Uit onderzoek na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 bleek bijvoorbeeld dat burgers hun informatie over die verkiezingen voor het grootste deel via hun lokale krant hadden vernomen.

Huis-aan-huiskranten worden ook intensief gebruikt als communicatiemiddel van bewoners naar hun buurtgenoten. De kranten staan vol ingestuurde berichten met activiteiten in de wijk, voorstellingen in lokale theaterzalen en ingezonden foto's van lezers. Hiermee heeft de krant een belangrijke maatschappelijke functie.

Moeilijk genoeg

Ook zonder ondoordacht gemeentelijk milieubeleid hebben huis-aan-huiskranten het al moeilijk genoeg. Grote, buitenlandse techbedrijven zoals Google en Facebook hebben een hoop adverteerders verleid om online hun reclame te maken in plaats van in de lokale krant. Door de nieuwe Wet Minimumloon (WML) stijgen de distributiekosten in 2020 fors. Als de lokale politiek ook nog eens de toegang van huis-aan-huiskranten tot inwoners gaat beperken, komt het bereik zodanig onder druk te staan dat een gezonde exploitatie wel heel lastig wordt. Daarmee verdwijnen landelijk duizenden full- en parttime banen.

De oplossing ligt voor de hand

Dat het ook anders kan, bewees de gemeente Rotterdam. Daar stelden de lokale politiek en uitgevers in goed overleg een minimumpercentage aan redactionele inhoud vast waaraan huis-aan-huiskranten moeten voldoen om niet als (verkapte) reclamefolder te worden beschouwd. De NNP wil met de minister en VNG om tafel in een poging hierover een landelijk gedragen afspraak te maken. Zo blijft gemeentelijke willekeur niet langer als een zwaard van Damocles boven de huis-aan-huiskranten hangen.

Milieu-impact valt reuze mee

De Utrechtse politiek haalt een onderzoek aan dat huis-aan-huiskranten jaarlijks 36 kilo afval per huishouden opleveren, maar de besparing die een verbod bewerkstelligt, is nog geen 5 kilo per jaar. Dat is minder dan 1% van de afval binnen Utrechtse huishoudens. Bovendien komt krantenpapier tegenwoordig uit speciale kweekbossen in Scandinavië, waar voor elke omgehakte boom er twee terug worden geplant. Vervolgens wordt het krantenpapier in Nederland ongeveer zeven keer gerecycled. Tot slot werken drukkerijen conform hoge milieu-eisen en worden ze jaarlijks aan strenge controles onderworpen. De krant die u nu in handen heeft, wordt gemaakt bij de enige drukkerij in Nederland die kranten drukt op een waterloze drukpers. Dat betekent minder papierafval, scherpere afdruk, geen chemisch afval en het gebruik van milieuvriendelijke wasmiddelen. Elly de Knikker, uitgever van de Kijk op Bodegraven-Reeuwijk: "Toen ik in 2010 uitgever werd, heb ik heel bewust gekozen voor de meest milieuvriendelijke manier van kranten drukken. Ik wil een krant die netto zoveel mogelijk bijdraagt aan de maatschappij en daar hoort een lage voetafdruk bij."

Advertentie

Categorieën