Afbeelding

Is onze lucht schoner door corona?

Algemeen

BODEGRAVEN-REEUWIJK - Premier Rutte drukte ons op het hart: "Blijf zoveel mogelijk thuis en werk vanuit huis!" We hebben het inderdaad gemerkt. Ook in Bodegraven-Reeuwijk is het stiller op straat. En als je ’s morgens vroeg goed luistert, hoor je minder auto’s op de A12. Ook het luchtruim is stil. Dat moet toch te merken zijn in de luchtkwaliteit?

In de gemeente Bodegraven-Reeuwijk hebben sommige inwoners zich aangemeld voor het project 'Bodegraven-Reeuwijk Meet!' van het RIVM. Met 'snuffelbakjes' die zij in bruikleen hebben, meten zij dag en nacht het aantal deeltjes fijnstof in de lucht. Alle gegevens komen op een verzamelkaart, waarop de resultaten van alle metingen in Nederland zichtbaar zijn.

In zo’n meetkit zitten een of meer sensors voor het meten van fijnstof (PM - particulate matter). In het voorbeeld gaat het om het type PM2,5, fijnstof kleiner dan 2,5 micrometer - oftewel 2,5 microgram fijnstof per kubieke meter lucht. Daarnaast wordt met een gecombineerde miniatuursensor ook de temperatuur, luchtvochtigheid en soms de luchtdruk gemeten. Bij elkaar zijn er gemiddeld 35 meetkits die 24 uur per dag 7 dagen in de week de luchtkwaliteit in onze gemeente meten. Deze metingen leveren interessante informatie op. Zie de afbeelding rechtsboven in dit artikel.

Zo zie je bijvoorbeeld het klaarzetten van de markt in Reeuwijk-Brug terug in de metingen. Op woensdagmorgen tussen 6.00 en 8.00 uur komen alle marktwagens aanrijden. Dat geeft even een piek in de fijnstofuitstoot. Op grotere schaal en over een langere periode ziet de grafiek er echter rustig uit.

A12 en Corona

Gedurende de coronaperiode vanaf begin maart is helaas met deze metingen weinig tot geen verschil te zien. De grafiek vertoont een wat grillig verloop, maar het bereik blijft ongeveer hetzelfde. Zie de afbeelding linksonder in dit artikel.

Sterker nog, als we inzoomen op de grafiek van een maand en we kijken naar de laatste week, dan zien we dat er weer meer en iets hogere pieken ontstaan. De concentratie fijnstof is tot nu toe dus niet afgenomen als gevolg van het thuiswerken en thuisblijven. Zie de afbeelding rechtsonder in dit artikel.

Weersomstandigheden

Er zijn vaak vragen of het weer de luchtkwaliteit beïnvloed. Was de luchtkwaliteit van april beter vanwege de blauwe heldere luchten en het warme weer? De kwaliteit van de lucht hangt sterk af van waar de wind vandaan komt. Noordenwind komt uit dunbevolkte gebieden of de Atlantische Oceaan en is dus heel schoon. Oostenwind uit het Roergebied en Polen en is veel minder schoon, maar veel schoner dan in de jaren 1980, toen de lucht bij oostenwind bijna geel was van de zwaveldampen. Zuidenwind zit daar tussenin met luchtvervuiling uit België en Frankrijk. Westenwind kan Engelse troep naar ons toe brengen, maar iets meer uit het noordwesten of zuidwesten geeft juist schonere lucht, totdat het over de Rijnmond gaat en daar alsnog verontreinigd wordt.


Lokaal wordt er dus wel wat aan toegevoegd, maar ongeveer de helft van de luchtvervuiling komt uit onze omgeving en de andere helft uit het buitenland. Een mooie, strakblauwe lucht en een felle zon is geen teken van een schone lucht. De fijnstofdeeltjes blijven in de lucht hangen en kunnen zich niet binden en neerslaan.

Subjectieve ervaring

Toch heerst het gevoel dat de lucht schoner is. We ruiken meer, we horen meer en we zien meer. Maar dat zijn hele subjectieve ervaringen. We willen graag verbetering merken van alle genomen maatregelen en de afname van het verkeer als gevolg daarvan.


Ervaren we niet simpelweg meer 'buiten', omdat we als gevolg van de huidige maatregelen minder gehaast zijn en meer rust hebben om waar te nemen? Zijn we niet gevoeliger voor natuurdetails geworden, omdat we verlangen naar buiten en vrijheid?

Laat de wetenschappers en onderzoekers maar hun best doen om de exacte effecten van de coronamaatregelen in beeld te brengen, want effecten zijn er ongetwijfeld. Misschien willen wij als 'doe-het-zelver' wel te snel en te veel effect zien van onze inspanningen voor de anderhalvemetermaatschappij.

Tekst: Eke Vos
beeld: samenmeten.rivm.nl

De coronaperiode vanaf begin maart tot eind april.
De laatste week van april.
Tijdens het klaarzetten van de markt in Reeuwijk.

Advertentie

Categorieën