‘De boodschap is dat het altijd weer goed kan komen’

BODEGRAVEN - De Bodegraafse psychotherapeute Catheleyne van der Laan heeft onlangs haar eerste boek ‘Ongemerkt verder’ uitgebracht. Het boek bestaat uit vier fictieve verhalen over mensen die ieder een ‘label’ van een ziektebeeld (DSM-5) hebben. Catheleyne houdt zelf ook heel erg van verhalen en ziet in haar werk als psychotherapeute elke dag mensen met ieder hun eigen ‘verhaal’.

Ze heeft de vier fictieve verhalen bedacht om mensen te laten ervaren hoe het is om bijvoorbeeld het label ‘depressie’ of ‘borderline’ te hebben. Deze labels worden vaak te pas en te onpas gebruikt. De vier verhalen geven meer inzicht in hoe het leven van iemand met zo’n label er nu echt uitziet.

Voorliefde
Catheleyne schrijft eigenlijk al haar hele leven. Na haar studies journalistiek aan de School voor Journalistiek in Utrecht en politicologie aan de Universiteit van Amsterdam werkte zij aanvankelijk met veel plezier in de journalistiek. Ze merkte gaandeweg dat haar passie toch lag bij het verdiepen van zichzelf in mensen en de verhalen achter mensen. Catheleyne: “Ik ben toen naast mijn werk psychologie gaan studeren en heb me gespecialiseerd in psychotherapie. Bij psychotherapie verdiep je je in meer ingewikkelde casussen, dus in mensen met een ingewikkelde jeugd, complexe verhalen en patronen die zijn ontstaan. Je raakt betrokken bij hun denkwereld. Dit vak beoefen ik nu een jaar of tien en ik merkte dat ik weer behoefte had aan schrijven. Ik heb ervoor gekozen om de verhalen die ik dagelijks hoor en de betrokkenheid bij mensenlevens te combineren met mijn eigen voorliefde voor verhalen.”

Waarom heb je gekozen voor vier verhalen over vier verschillende mensen? 
“Je moet ergens beginnen! Ik heb gekozen voor de vier bekendste diagnoses: depressie, angststoornis, borderline en PTSS (Posttraumatische Stressstoornis). Ik denk dat dit vier belangrijke stempels zijn waarvan mensen zich afvragen wanneer je ze nu hebt. Neem PTSS: een bekend voorbeeld is dat iemand die oorlog heeft meegemaakt, schrikt van harde klappen, omdat die doen denken aan bominslagen. Maar je hebt niet meteen PTSS als je ’s avonds weleens schrikt van een plotseling geluid. Ik wil laten zien hoe iemand die PTSS heeft echt leeft. De hoofdpersoon van dit verhaal woont in een kleine stad en haar personage is, denk ik, voor veel mensen heel herkenbaar. Ze leeft een ‘normaal’ leven, maar er is dat grote, donkere verhaal op de achtergrond. Ik heb gekozen voor korte verhalen, omdat me dat makkelijker leek om mee te beginnen dan een heel boek.”

Onder welk genre classificeer je jouw boek? 
“De verhalen zijn allemaal verzonnen, maar ik heb natuurlijk in de loop der jaren veel mensen gezien en uit die verhalen heb ik nieuwe personages gecreëerd voor mijn boek. Het leuke hieraan is dat ik nu zelf mag bepalen wat er allemaal in het verhaal gebeurt en hoe het afloopt. In het echte leven sta ik soms machteloos toe te kijken hoe mensen een foute beslissing nemen en hoe dingen mis gaan. Daardoor zit er ook wel een therapeutisch tintje aan het boek. Er zitten stiekem tips en handvatten in over opvoeden, bijvoorbeeld hoe je moet omgaan met driftige peuters. Dat kon ik gewoon niet laten.”

Zit er ook een boodschap in jouw verhalen?
“Ja, dat denk ik wel. Ik ben zelf een rasoptimist. In alle verhalen zit wel iets positiefs. Hoe akelig en ingewikkeld je start in het leven ook was, er is altijd wel een nieuwe wending mogelijk, of er is iemand die je kan helpen. De verhalen zijn luchtig geschreven, ik wil mensen ook hoop geven. Mijn boodschap is dan ook dat het altijd weer goed kan komen. Dan kun je ‘ongemerkt verder’, oftewel zonder label.

‘Ongemerkt verder’ is uitgegeven door SAAM Uitgeverij en verkrijgbaar bij de reguliere (online) boekhandel.

Tekst en beeld: Ans van Heck