Gemeentelijke begroting 2022 sluitend, maar financiële zorgen blijven

BODEGRAVEN-REEUWIJK

Doordat de rijksbijdrage aan de gemeentelijke financiën op de valreep met een bedrag van bijna 1,6 miljoen euro miljoen werd verhoogd, is het college van B&W erin geslaagd de raad een begroting te presenteren die voor het jaar 2022 sluitend is. Dat de begroting de titel ‘Broos Perspectief’ heeft meegekregen, duidt er wel op dat de financiële perikelen voor de gemeente in de komende jaren zeker niet van tafel zijn.

door Bert Verver

Het proces om tot de sluitende begroting te komen wordt door het college als ‘ontstuimig’ aangeduid. De financiële kaders waren afgelopen zomer in de kadernota al vastgesteld, maar het zag ernaar uit dat er aanzienlijke extra bezuinigingen of lastenverzwaringen nodig zouden zijn om tot een sluitende begroting te komen. Volgens het raadsvoorstel stijgen de lasten voor inwoners met 2,4 procent, inclusief 1,5 procent inflatiecorrectie. Voor een gemiddeld huishouden gaat het om een bedrag van 2,20 euro per maand. Een gemiddelde onderneming dient rekening te houden met 7 procent verzwaring van de gemeentelijke belasting.

Kritische vragen

Als eerste spreker uitte Bert Oudenaarden (PvdA) zijn twijfels over het feit dat de extra rijksbijdrage in de gemeentekas de komende jaren ook binnen zou komen. Die bijdrage is namelijk gekoppeld aan de rijksuitgaven, die extra hoog waren door de coronakosten. Dalen de totale uitgaven, dan daalt ook de bijdrage aan gemeentes. Oudenaarden vroeg zich ook af waarom niet gekozen was voor verdere besparingen om de problemen in de komende jaren te verminderen. Hij pleitte voor een verdere verschuiving van de OZB-lasten van woningen naar niet-woningen. Hij was het niet eens met het opheffen van het entreegeld bij het afvalbrengstation, omdat in zijn ogen de vervuiler moet betalen.

Elly de Vries (D66) vroeg zich af of de 1,5 procent inflatiecorrectie niet te laag was. Frank Rijkaart (LLBR) vond de inflatiecorrectie ook erg mager. Hij vroeg zich af of investeringen niet naar voren gehaald zouden moeten worden gezien de oplopende inflatie.

In zijn antwoord wees wethouder Dirk-Jan Knol erop dat de systematische verhoging van de OZB en de hoogte van de inflatiecorrectie zijn bepaald door eerdere richtlijnen die de raad heeft afgegeven. Over de gehanteerde inflatiecorrectie zegde hij nog wel nadere informatie toe.

Wethouder Kees Oskam verdedigde de wijziging van het betalingssysteem voor het afvalbrengstation door de problemen daarbij te benoemen. Een ervan is dat er illegaal afval zoals piepschuim in pmd-zakken wordt aangeboden, waardoor nu tegen hoge kosten hele partijen worden afgekeurd.

Oplopende kosten Sociaal Domein

De Vries mistte in de begroting ook de kosten die nodig zijn voor het behoud van het Evertshuis. Ook constateerde ze dat de bezuinigingen die dit jaar bij Ferm Werk zouden worden gerealiseerd, niet zijn gehaald. Dirk van den Acker (VVD) maakte zich daar ook zorgen over.

Remco Tijssen (BBR) constateerde dat Bodegraven-Reeuwijk na Hendrik-Ido-Ambacht de financieel minst gezonde gemeente van Nederland was door de hoge schuldenlast en de hoge inwonerslasten. Hij wilde graag de discussie voeren of de stijging van 3,5 miljoen euro voor onderwijshuisvesting ten opzichte van de oorspronkelijke begroting wel verantwoord was. Hij stelde verder vast dat de kosten voor het Sociaal Domein blijven stijgen en dat de gehoopte reductie van 7 procent dus niet wordt gehaald. Verder vroeg hij om een samenhangende visie op de culturele voorzieningen en, in aansluiting op de PvdA, om een snelle presentatie van een financieel herstelplan.

Wethouder Dirk-Jan Knol was blij met de sluitende begroting voor 2022, maar was niet trots op de oplopende schuldenlast. Volgens de wethouder loopt die schuldenlast vooral op door de tekorten binnen het Sociaal Domein. Hij onderstreepte dat er hard wordt gewerkt om de kosten van het Sociaal Domein en de jeugdzorg te beperken, maar hij noemde het ‘schandalig’ hoe het kabinet op dit gebied omgaat met de gemeenten. Wethouder Wagner hoopt dat de invoering van het zogenaamde ‘woonplaatsbeginsel’ wat budgettaire verlichting brengt.

Knoppen om aan te draaien

Uit vergelijkend onderzoek is gebleken dat Bodegraven-Reeuwijk relatief veel geld uitgeeft aan sportvoorzieningen. Els Oliwkiewicz (ChristenUnie) vroeg zich of er nog knoppen zijn om aan te draaien om die lasten omlaag te brengen. Datzelfde geldt volgens haar ook voor de investeringen in de onderwijshuisvesting, de mogelijke invoering van parkeergeld en de keuzes binnen het Sociaal Domein. Ook Reinoud Doeschot (GroenLInks) vroeg zich af of de kosten voor sport- en cultuurvoorzieningen niet een tandje lager zouden kunnen. 

Namens het CDA riep Nico de Heij het college op nog eens goed te kijken naar de mogelijkheden die er liggen binnen de grondexploitatie. De Heij vroeg om meer duidelijkheid over de investeringen in onderwijsvoorzieningen, maar wilde de gymlessen sparen. Kernpunt in zijn betoog was de roep om voortvarender te bouwen. Hij vroeg zich dan ook af waarom de ontwikkeling van Weidveld II zo lang moest duren.

Wethouder Jan Leendert van den Heuvel deelde de door het CDA uitgesprokene ambitie voor een zo snel mogelijk bouwprogramma, maar sprak van ‘complicaties’ bij de ontwikkeling. Wel stelde hij vast dat ‘de prioriteitstelling’ voor Weideveld II inmiddels op orde is. Hij zegde daarbij toe dat alle onderwijsvoorzieningen opnieuw worden doorgerekend en ter bespreking worden aangeboden.

Wordt vervolgd

Uit een rondje langs alle fracties bleek dat diverse fracties zich nog wilden beraden over amendementen of moties op onderdelen van de begroting, maar dat de begorting als geheel niet in gevaar komt. De verwachting is dat in de raadsvergadering van 9 november een definitieve vaststelling volgt.