Afbeelding

Bidden bij de boer: respect voor het dier en dierlijke producten

Human Interest

Na twee jaar werd op 9 maart weer de Biddag voor gewas en arbeid georganiseerd. Ongeveer dertig belangstellenden, de meeste vanuit de Protestantse Gemeente De Ark, waren aanwezig op het duurzame veehouderijbedrijf van Jan en Leny van Leeuwen aan de Oud Reeuwijkseweg. Daar, dicht bij de natuur en dus Gods schepping, besteedden zij aandacht aan de thema’s afhankelijkheid, verwondering en verantwoordelijkheid.

De bezoekers zaten op de strobalen in de stal tegenover de koeien, die de belangstelling maar wat gezellig vonden. “We zitten midden tussen Gods schepping: de weilanden, de plassen, de vogels en de koeien,” aldus ouderling Jan Boonstra. Daarna gaf hij het woord aan dominee Murielle van Diepen. Zij ging voor in een kort gebed, waarbij ook gedacht werd aan de mensen die ver weg in een vreselijke strijd verwikkeld zijn.

Het bedrijf
Na het zingen, begeleid op blokfluit door John van Gemeren, krijgen Jan en Leny het woord. Zij leggen uit hoe zij tot de huidige bedrijfsvoering zijn gekomen. Na ruim 30 jaar op een biologische wijze kaas te hebben gemaakt op hun melkveehouderij, zijn ze 15 jaar geleden gestopt met kaasmaken. 5 jaar geleden stopten ze ook met melken. Het werk was te intensief en Jan en Leny wilden wat meer van hun eigen tijd genieten. Maar het werken met de natuur en de dieren bleef knagen, dus zijn ze overgestapt op het houden van vleeskoeien. Die hoef je niet te melken. De kalfjes blijven bij de moeder en krijgen natuurlijke voeding en verzorging.

Jan en Leny zijn met deze overstap wel duurzaam blijven produceren. Ze hebben 28 koeien, inclusief de kalfjes. De dieren lopen op 10 hectare weiland, dat alleen wordt bemest met de mest van de eigen koeien, verrijkt met een kruidenmengsel. De koeien eten alleen van het land en het eigen hooi, een biologisch dieet zonder bijvoer, krachtvoer of antibiotica. De kalfjes blijven 6 tot 8 maanden bij de moeder en gaan dan weg. Dat is voor beiden best even een lastig moment.

Maar Jan en Leny proberen hun dieren een zo goed en vrij mogelijk leven te geven. Ze zien er ook gezond uit! Er is nog nooit een veearts bij geweest. Niet voor een zieke koe, maar ook de klauwen hoeven niet gekapt te worden, omdat ze hun natuurlijke groei houden. De ossen (stieren) blijven twee jaar en de vaarzen (moederkoeien) krijgen vier tot vijf kalveren en gaan daarna van het bedrijf af.

Bijbellezing
Na een applaus voor Jan en Leny was er een bijbelmoment met dominee Murielle van Diepen. Zij las uit 2 Kronieken 1 vers 7 tot 13. Koning Salomo bidt hier niet echt, maar vraagt wel. En hij mag vragen! God verschijnt aan hem en zegt: “Vraag wat je wil en ik zal het je geven.” 

Murielle maakte de vergelijking tussen de bijbeltekst en het bedrijf van Jan en Leny. Ook zij werken en vragen uit verantwoordelijkheid en vragen niet om rijkdom. Zij kijken niet naar maximale opbrengst uit hun bedrijf, maar gaan wijs om met het land en de dieren. De koeien loeien instemmend.

Iedereen kreeg twee blanco briefjes met de vraag om op de ene te schrijven waar ze voor wilden bidden en op de andere waar ze voor konden werken. De grootste gemene deler van alle reacties was ‘consuminderen’, het verlangen naar minderen en bewust met geld omgaan. Daarmee wilde men een voorbeeld zijn voor generaties na ons. 

Murielle ging voor in het gebed, waarna Jaap Zijlstra een gedicht voordroeg. Alle aanwezigen zongen nog een lied, gevolgd door de zegen, en sloten het gebedsmoment af met koffie en thee en een stukje kaas of vlees van de boerderij.

Advertentie

Categorieën