Gezag

Een minderjarig kind mag sommige beslissingen niet zelf nemen. Die beslissingen worden doorgaans genomen door de ouder(s) met gezag.

Als ouders ten tijde van de geboorte van hun kind met elkaar getrouwd zijn, verkrijgen zij automatisch gezamenlijk gezag. Dit gebeurt ook als zij trouwen nadat het kind geboren is. Indien de ouders ten tijde van de geboorte van hun kind niet met elkaar getrouwd zijn en voor een eventueel voorgenomen huwelijk vast gezamenlijk gezag over hun kind willen, kunnen zij daartoe een verzoek indienen bij de rechtbank. Voor toewijzing is dan in ieder geval vereist dat beide ouders instemmen met het verzoek en dat de ouder zonder gezag het kind erkend heeft.

Wat nu als de ouder zonder gezag met het gezag belast wil zijn en de ouder met gezag niet meewerkt? Staat de ouder zonder gezag dan met lege handen? Gelukkig niet. In de wet is voor die gevallen namelijk bepaald dat de ouder zonder gezag de rechter kan verzoeken om de ouders gezamenlijk met het gezag te belasten. Wijst de rechter zo’n verzoek dan vervolgens altijd toe? Dat dan (ook) weer niet. De rechter kan zo’n verzoek, onder andere, afwijzen wanneer er een onaanvaardbaar risico bestaat dat het kind klem of verloren zou raken tussen de ouders en niet te verwachten is dat hierin binnen afzienbare tijd voldoende verbetering komt, oftewel wanneer er sprake is van het zogenoemde ‘klemcriterium’.

Lange tijd was het onduidelijk of de rechter het gezamenlijk gezag alsnog kan toewijzen wanneer er sprake is van het klemcriterium. Eind maart van dit jaar heeft de Hoge Raad een eind gemaakt aan die onduidelijkheid. De Hoge Raad benadrukte toen namelijk dat een verzoek om gezamenlijk gezag niet afgewezen hoeft te worden wanneer het klemcriterium van toepassing is. Beoordeeld dient te worden welke situatie het belang van het kind het minst zal schaden, de situatie van één gezagsouder of de situatie van gezamenlijk ouderlijk gezag.

Heb je nu geen gezag over je kind(eren) en wil je dit wel? Neem dan contact op met een deskundige.

Corien de Kruijf-Vermeij