"Racisme? Discriminatie? Niet in mijn beleving!"

BODEGRAVEN - De dood van George Floyd, de Afro-Amerikaan die op 25 mei door politiegeweld op tragische wijze om het leven kwam, heeft de discussie en protesten over racisme en discriminatie wereldwijd op doen laaien. De Black Lives Matter-beweging heeft ook onder de bevolking in BodegravenReeuwijk een en ander losgemaakt. John Maanster, zelf Nederlander met een tintje van zijn roots in de Antillen, deelt deze ervaringen niet en heeft een genuanceerde blik op de actualiteit.

“Als kind van twee ben ik met mijn ouders en oudere zus naar Nederland gekomen, dus ik ben hier opgegroeid en gevormd," vertelt John. "Toen ik een kind was, had ik een blanke huid en blonde haartjes. Naarmate ik groter werd veranderde dat. Tijdens de lagere schooltijd werden mijn huid en haar steeds donkerder. Nooit heb ik daarover opmerkingen gehoord, zowel de leerkrachten als mijn klasgenoten vonden het normaal. Het was iets dat bij mij hoorde, wat nu eenmaal zo was.” Omdat hij later wel nieuwsgierig was hoe dit kon gebeuren, is hij op zoek gegaan naar zijn afkomst. Zo heeft hij ontdekt dat onder zijn voorouders ook blanke slavenhandelaren waren te vinden.

Context

“Racisme, discriminatie en slavernij hebben totaal verschillende betekenissen, maar wel raakvlakken met elkaar. Tegenwoordig denken we hier heel anders over, maar in die tijd was slavernij de dagelijkse praktijk. Het kwam over de hele wereld voor. Daarmee wil ik het niet goedpraten, maar je moet de dingen zien in het licht van die tijd,” vindt hij. "Nu worden massaal beelden van ontdekkingsreizigers beklad en omver gehaald, maar de helden van weleer hadden niet de intentie om te discrimineren of zich schuldig te maken aan rassenhaat. Ze waren vooral nieuwsgierig naar de wereld buiten de wereld die ze tot dan toe kenden. Je kunt er met de zienswijze van nu geen veroordeling aan verbinden, je moet het in de juiste context zien. Wat er nu gebeurt, is dan ook zinloos. Je kunt de geschiedenis op deze manier niet herschrijven. Ze heeft net zo goed een bijdrage geleverd aan onze cultuur. Bovendien krijgt de oorspronkelijke bevolking haar land en cultuur er niet mee terug."

'Ken en doe het niet'

In juni vonden in het hele land verscheidene protesten plaats van Black Lives Matter. Politiek activisten van deze beweging zetten zich in tegen alle vormen van geweld tegen zwarte mensen, inclusief politiegeweld, etnisch profileren en overbestraffing van zwarte mensen in het rechtssysteem. Racisme en discriminatie maken echter nauwelijks of hoogst zelden onderdeel uit van Johns belevingswereld. “Nee, niet bij mij. Ik ken het niet en doe het niet.” Overigens is hij van mening dat Black Lives Matter een onjuiste term is. ‘All Lives Matter’ zou beter op zijn plaats zijn.

Volgens John leidt de huidige aandacht ertoe dat sommigen nogal gespitst zijn op het signaleren van uitingen van racisme en discriminatie en in iedere futiliteit aanleiding zien om anderen racist te noemen of te beschuldigen van discriminatie. “De huidige aandacht en discussie werken juist polariserend. Ze zetten verschillende bevolkingsgroepen tegenover elkaar. Het werkt averechts, de groepen komen op deze manier niet nader tot elkaar, maar raken steeds verder van elkaar verwijderd. Dat zijn negatieve ontwikkelingen en effecten die mij wel eens beangstigen.”

De media werken er ook niet altijd aan mee om de zaak te relativeren, maar lijken er soms op uit om de zaak op de spits te drijven. “We zouden er misschien beter aan doen bepaalde zaken en gebeurtenissen gewoon te negeren in plaats van ze uit te lichten en bij het minste of geringste er het etiket racisme of discriminatie op te plakken, des te eerder gaat het over. Persoonlijk ga ik er ook zo mee om, de enkele keer dat ik er toch mee te maken heb.”

Tekst en beeld: Loes Kamer