‘Canada gaf ons minder mensen, maar meer mogelijkheden’

REEUWIJK/CANADA - Zussen Lies Vanderstoel en Coba Verburg snakten beiden naar ruimte. Ze verruilden los van elkaar het dichtbevolkte Nederland voor het uitgestrekte Canada. Lies: “Ik denk dat het in de familie zit. We hebben meerdere ooms, neven en nichten in het buitenland. We zijn wel een beetje avontuurlijk.”

In 1975 vertrok Lies Vanderstoel op 25-jarige leeftijd naar Canada met haar eerste man. De hoofdreden van vertrek: ruimte. “Coba en ik zijn opgegroeid op een boerderij in Reeuwijk. Ik ben daarna verhuisd naar Gouda. Ook al keken we daar aan één kant uit op het platteland en zaten we vlak bij de Reeuwijkse Plassen, ik vond het toch te stads. In Canada zit je niet zo dicht op elkaar. Er zijn hier minder mensen en meer mogelijkheden.”

Twee jaar voor haar emigratie had ze al geproefd van Canada tijdens een vakantie, maar ze waren niet direct helemaal weg van het land. Pas na verloop van tijd begon het idee om te vertrekken te groeien. “De ruimte bleef in ons hoofd zitten en er vielen een paar dingen samen. Ik had niet iets dat mij sterk in Nederland hield, mijn man keek uit naar een nieuw bedrijf en we hadden een oom in Canada die ons een beetje wegwijs kon maken. Bovendien, als het niet naar wens zou zijn, konden we altijd nog terug.” Maar daar denkt Lies nu niet meer over na.

Canada is goed boeren
Lies woonde al lang in Canada toen haar zus haar vroeg of het leven daar niet ook iets voor haar en haar familie zou kunnen zijn. Coba en haar man runden een melkveehouderij en de strenge regels in Nederland beknelden hen. Ze zochten naar iets anders. Coba: “Wij zijn Lies niet echt ‘achterna’ gegaan. Wij waren vooral op zoek naar een plek buiten Nederland.”

En dat werd Canada, want daar is het goed boeren. In de jaren negentig was er zelfs een kleine migratiegolf van Nederlandse boeren naar de overkant van de Atlantische Oceaan. “Het land werd zelfs gepromoot met informatieavonden in Nederland. Wij gingen bij zo’n avond langs en kregen ook zin om te vertrekken.”

Coba en haar man namen een bedrijf over in Lacombe, op een kleine twee uur rijden van Calgary, waar Lies in de buurt woont. “Je raakt snel aan de afstanden gewend,” vertelt Coba. “In Nederland voelt Groningen te ver om ‘even’ op bezoek te gaan, hier rijdt je zonder nadenken voor een avondje heen en weer.”

Emigreren of verhuizen
Hoewel de zussen allebei naar de andere kant van de wereld trokken, had de emigratie voor de een een grotere impact dan voor de ander. Toen Lies verhuisde was contact met het thuisfront veel moeilijker. “Je had geen internet, alleen brieven of dure telefoontjes. Ook het vliegen was duur en deed je niet voor een korte periode. Ik miste de mensen van thuis daardoor wel.”

Voor Coba, die in 1998 vertrok, was dat makkelijker. “Emigreren was eigenlijk gewoon verhuizen, maar dan verder weg. We hadden nog steeds contact met vrienden en familie in Nederland, hoewel ons leven ook zijn eigen loop nam.”

Fietsen zoals thuis
Ook al is de ruimte van Canada landschap heerlijk, soms missen Lies en Coba de omgeving van Bodegraven-Reeuwijk, waar alles zo lekker dichtbij is en toch groen overheerst. Coba zou graag op de fiets springen voor haar boodschappen, maar het kost haar al een uur om naar het centrum van Lacombe te komen. “Dat doe ik alleen als het heel mooi weer is en ik alle tijd heb.”

Ook Lies fietst graag - “We blijven Nederlanders” - en mist daarbij het milde klimaat en het overal aanwezige water. “Dat maakt alles zo mooi groen! Het is hier ook mooi, maar anders. Wij kijken uit over enorme velden met graan of koolzaad.”

Iedereen is een migrant
Desondanks voelen de zussen zich helemaal thuis in Canada. Ze zijn totaal geen ‘outsiders’. “De echte Canadees is altijd een migrant of stamt af van de First Nations,” zegt Lies. “Dat maakt Canadezen heel tolerant. In mijn curlingteam zitten ook allemaal verschillende achtergronden.” Coba sluit zich daarbij aan. “Het is een grote verzameling van culturen.”

Iedere migrant is Canadees, maar behoudt ook zijn tradities. “We blijven geboren Hollanders. We maken stampot en bakken oliebollen met Oud en Nieuw.”

Tekst: Key Tengeler