Dakeigenaren, kom in beweging!
AlgemeenBODEGRAVEN-REEUWIJK
Eind september werd namens de gemeente de Duurzaamheidspluim 2021 uitgereikt door wethouder Kees Oskam aan de Energiecoöperatie Bodegraven-Reeuwijk, een collectief van betrokken inwoners. De coöperatie legt zonnepanelen op daken van agrariërs, bedrijven en maatschappelijk en gemeentelijk vastgoed. Niet alleen die bedrijven en die vastgoedeigenaren profiteren van duurzame energie, ook alle inwoners van de gemeente profiteren: direct door lid te worden of indirect via maatschappelijke, door de ledenvergadering vastgestelde doelen. Sinds de oprichting op 9 februari 2018 heeft de coöperatie dertien installaties operationeel weten te krijgen. De prognose is hier in 2022 vijf installaties aan toe te voegen. Daarmee is Energiecoöperatie Bodegraven-Reeuwijk een van de succesvolste energiecoöperaties van het land. Voorzitter Jan Bouwens vertelt over deze succesformule.
door Loes Kamer
In totaal liggen er nu zo’n vijfduizend zonnepanelen op daken in Bodegraven-Reeuwijk, maar het zouden er wel 20.000 of 30.000 kunnen zijn als alle daarvoor geschikte daken belegd zouden zijn met zonnepanelen van de Energiecoöperatie. Met de huidige ruim vierhonderd leden zou het ledental ook aanzienlijk kunnen groeien, in aanmerking genomen dat Bodegraven-Reeuwijk op dit moment met alle kernen in totaal 14.676 huishoudens telt. “We zijn redelijk succesvol gestart, met dit relatief grote aantal operationele installaties en vijf lopende projecten binnen vier jaar. In 2020 behoorden we tot de tien meest succesvolle energiecoöperaties in Nederland. Maar, we zijn er nog niet,” aldus Jan Bouwens. “Er zijn nog heel veel daken waar wij iets mee zouden kunnen. ‘Doe Watt met je dak’ is dan ook wat wij propageren.”
De energiecoöperatie betrekt zoveel mogelijk lokale eigenaren van bedrijven en vastgoed om projecten te starten. “We zijn content met het feit dat steeds meer gemeentelijk vastgoed wordt ingezet om onze projecten te realiseren. Onze zonnepanelen liggen nu bijvoorbeeld op zwembad De Kuil en op De Sporthoeve.”
Leden van de Energiecoöperatie Bodegraven-Reeuwijk genieten een financieel voordeel uit de opbrengst van de duurzaam opgewekte energie. Volgens de huidige regeling krijgen de bestaande leden meer uitgekeerd naarmate er meer installaties met een groter aantal zonnepanelen operationeel zijn. De Energiecoöperatie krijgt van het rijk meer subsidie om investeringen te doen bij een hoger ledental. De ideale situatie zou zijn wanneer de toename van het aantal operationele installaties gelijke tred houdt met de toename van het aantal leden; zo blijft het voor de leden financieel interessant en profiteren uiteindelijk alle inwoners mee via de uitkering aan maatschappelijke projecten.
Succesfactoren
“We zijn net een klein bedrijfje,” vertelt Jan, “met een goed bestuur, waar mensen met verschillende achtergronden deel van uitmaken: een jurist, een werktuigbouwkundige, een civiel technicus, een constructeur en een voormalig wethouder met een netwerk.” Behalve voorzitter van deze energiecoöperatie is Jan ook vertegenwoordiger van de tien energiecoöperaties in de stuurgroep RES (Regionale Energie Strategie) Midden-Holland, waarin Bodegraven-Reeuwijk met vier andere gemeenten vertegenwoordigd is. In de in juni van dit jaar tot stand gekomen ‘RES 1.0’ is bepaald dat duurzame energieopwekking via zon de voorkeur geniet boven wind, dus er is behoefte aan de zonnepanelen van de Energiecoöperatie Bodegraven-Reeuwijk!
Daarnaast is het succes van de Energiecoöperatie te danken aan de medewerking van de gemeente. Zowel de betrokken gemeenteambtenaren als de wethouder Duurzaamheid verlenen hun volledige medewerking aan de initiatieven van de Energiecoöperatie. Om de projecten te financieren worden onder andere leningen afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten, waarvoor de gemeente Bodegraven-Reeuwijk garant staat.
Omdat het in de praktijk lastig blijkt bedrijven te motiveren om zonnepanelen op hun dak te plaatsen - de eigenaar van het bedrijf is soms niet de eigenaar van het pand, de eigenaar van het pand heeft geen direct belang bij zonnepanelen op het dak van zijn pand, etc. - probeert de gemeente druk uit te oefenen om toekomstig te bouwen panden voor gebruik door de Energiecoöperatie binnen bereik te brengen. Het nog te realiseren deel van bedrijvenpark Rijnhoek bijvoorbeeld wordt aangelegd zonder gasinstallatie. De panden zijn geheel afhankelijk van duurzame energie. Al in een vroeg stadium van het bouwplan gaat de Energiecoöperatie met de vastgoedeigenaren in gesprek om te onderzoeken of samenwerking mogelijk is. ”Momenteel zijn we met de gemeente bezig te bekijken of onze zonnepanelen niet alvast op de te bebouwen grond geïnstalleerd kunnen worden. In een later stadium, wanneer de nieuwbouw is gerealiseerd, kunnen ze verplaatst worden naar het dak van het nieuwe bedrijfspand. ‘Zon op land’ wordt dan ‘zon op dak’,” aldus Jan Bouwens.
