Eerste bespreking Kadernota 2021: Financieel gepuzzel in Duckstad-Reeuwijk

BODEGRAVEN-REEUWIJK - Woensdag 30 juni vond de eerste raadsvergadering plaats over de Kadernota 2022-2025. Hierin gaven de verschillende politieke partijen hun eerste reactie op de financiële scenario’s die het college van burgemeester en wethouders voorstelt. 

De gemeente is in financieel zwaar weer. Voor 2022 dreigt een tekort van 5 miljoen op het Sociaal Domein. Dat wordt in de Kadernota opgevangen met andere potjes en een greep in de algemene reserve van 1,9 miljoen. De wethouder Financiën Dirk-Jan Knol kon als klein lichtpuntje melden dat er een eenmalige bijdrage aankomt van de Rijksoverheid van 1,8 miljoen, zodat de algemene reserve grotendeels gespaard blijft. Maar voor de komende jaren ziet het plaatje er nog steeds somber uit als de gemeente niet meer geld krijgt van de Rijksoverheid. 

Kiezen met eenden
Jan Vergeer (CDA) vergeleek bij monde van Marijke Kasius-Krist de situatie met die van Donald Duck: een figuur met goedbedoelde intenties, maar ook met constante geldproblemen, die tevergeefs om meer geld vraagt van oom Rijksoverheid.

De beeldspraak werkte inspirerend. Ook de volgende sprekers zochten in Duckstad naar figuren die hun visie op de gemeente het beste wisten te verbeelden. Er zou bijvoorbeeld geen ‘Gijs Gans’ aanwezig zijn op het gemeentehuis die het geld lui opslokt en er werd de hoop uitgesproken dat Guus Geluk eindelijk op het pad van de gemeente zou komen. De algemene tendens was echter dat er pijnlijke keuzes moeten worden gemaakt en dat elk (geluks)dubbeltje moet worden omgedraaid om het hoofd financieel boven water te houden.

De Kaashandel
Enkele onderwerpen in de Kadernota sprongen in het oog bij de raadsleden. Zo kwam het opzetten van De Kaashandel, de vernieuwing van het Kaasmuseum inclusief VVV, weer onder vuur te liggen. Wethouder Nieuwenhuizen hield echter voet bij stuk dat het onverstandig was dit project af te blazen nu het al bijna rond is. “Dat maakt ons een onbetrouwbare partner.” Sommige raadsleden waren het daarmee eens, anderen bleven De Kaashandel als een luxe zien die de gemeente zich nu niet kan permitteren.

Rioolheffing
Een ander discussiepunt was het al dan niet verschuiven van de rioolheffing van gebruiker naar eigenaar. Dit zou een besparing in de administratiekosten opleveren en een lastenverlichting betekenen voor huurders. Voor woningcorporaties zou het echter een enorme klap zijn. “Woningcorporaties verliezen zo investeringsruimte om nieuwe woningen te bouwen. Bovendien gaat het in tegen het beleid dat de verbruiker betaalt,” lichtte wethouder Dirk-Jan Knol de maatregel toe.

Moreel appel
Een onbenullige besparing op de groenvoorziening om 10 centimeter buiten particulier eigendom niet meer te onderhouden deed ook stof opwaaien. “Mijn pen is al 20 centimeter,” illustreerde Henk van der Smit (SGP) zijn punt. “Waar hebben we het over?” Wethouder Kees Oskam reageerde dat de maatregel meer symbolisch was; het deed een moreel appel op inwoners om buiten hun eigen erfgrens te kijken.

Personeelskosten
Het college stelde ook voor eenmalig 200.000 euro budget vrij te maken voor personeel van de gemeente. Remco Tijssen (BBR), Els Oliwkiewicz-Borsboom (CU) en Willem Zuyderduyn (VVD) waren kritisch op deze grote post. Werkte de gemeente wel doelgericht genoeg? Wethouders Dirk-Jan Knol en Jan Leendert van den Heuvel bezworen dat het geld echt nodig was om de Toekomstvisie en de aankomende Omgevingswet goed uit te voeren. “Laat zien dat u het harde werk van het personeel waardeert!” riep Van den Heuvel op.

Goedkopere zorg
Verder was er natuurlijk discussie over het Sociaal Domein. De raadsleden zagen bar weinig mogelijkheden om hier financiële keuzes te maken. En waar was de 1,2 miljoen bezuiniging die voor dit jaar beloofd was? Met name Remco Tijssen (BBR) haalde het bloed onder de nagels van wethouder Odd Wagner vandaan. Volgens de wethouder was het al een hele prestatie dat de kosten waren afgevlakt in plaats van dat ze keihard stegen. Bovendien waren al afspraken gemaakt met de raad over de route naar goedkopere zorg. Op de herhaalde vraag hoe het ervoor stond met de bezuiniging, kon hij alleen antwoorden: “Dat weet ik pas in september met de tweede kwartaalrapportage.”

Schulden door de grond
Ten slotte zorgden Els de Vries (D66) en Monique Jonker (PvdA) voor reuring. De Vries hamerde op het aanpakken van de enorme schuldenberg, waarvoor de gemeente jaarlijks 4 miljoen aan rente en aflossing betaalt. Ze zag de oorzaak in een falend beleid in de gemeentelijke koop en verkoop van grond. Jonker zag ook een radicaal andere grondexploitatie voor zich. Ook andere bezuinigingen in de keuzenotitie verwierp ze en ze stelde uit de losse pols een aantal verregaande alternatieven voor. De uitwerking daarvan volgt in september.

Vervolg
Op 14 juli gaat het debat over de kadernota verder en is ruimte voor moties en amendementen op het collegevoorstel. Dan vindt ook de besluitvorming plaats.

Tekst: Key Tengeler