Goede integrale visie op Groene Hart ontbreekt

Wordt open ruimte volgebouwd?

Bodegraven-Reeuwijk - Bouwen in het Groene Hart wordt onontkoombaar om in de Randstedelijke woningbehoefte te voorzien. Dat vindt tenminste minister Kajsa Ollongren. Stichting Groene Hart organiseerde hierover een discussie in het Klooster.

In de steden is het woningtekort groot, vooral binnen de Randstad. Volgens de minister moeten de komende twintig jaar een miljoen woningen bijgebouwd worden. Niet zozeer bevolkingsgroei is daar debet aan, maar vooral gezinsverdunning: er komen steeds meer kleine huishoudens. Directeur-bestuurder Ron de Haas van woningvereniging Mozaïek Wonen gaf hiermee de achtergrond aan van de dreigingen die op het Groene Hart afkomen. Binnen de bebouwde kom nieuwe woningen bouwen, is vaak duur. En de ruimte is beperkt. Dus lonkt het groen.

Maar regeringsbeleid voor bouwen buiten de kern is er niet. Gemeenten mogen zelf beslissen waar ze binnen de gemeentegrenzen nieuwe huizen plannen. Het Groene Hart bleef vooralsnog redelijk gespaard, maar voor hoe lang? Volgens De Haas hangt dat af van onder andere de ontwikkelingen binnen de agrarische sector, de verdere ontwikkeling - krimp of groei - van de bevolking in de Randstad en ook die van duurzame energie. Hij pleit voor een breed gedragen integrale visie op het Groene Hart in plaats van het over en weer strooien met argumenten voor of tegen bebouwing. Het Rijk neemt hierin helaas niet het voortouw. In het recente Regeerakkoord staat wel dat het beschermen van het Groene Hart een belangrijk onderdeel blijft van het nationaal ruimtelijk beleid, maar de uitspraak van Ollongren staat daar haaks op.

Afstemming

De gewenste omslag naar aardgasloze vormen van energie is een grote opgave voor de komende decennia. Die zal zeker gevolgen hebben voor het Groene Hart, stelt Ruth Noorduyn van de Omgevingsdienst Midden Holland. Zo zullen veel zonneweiden en windmolens aan de horizon verschijnen. Omdat zonnestralen en wind niet altijd aanwezig zijn, zijn installaties voor de opslag van energie nodig. Verzet van omwonenden tegen deze bouwwerken is te verwachten. Gemeenten moeten hierbij keuzes maken en daarna de regie voeren, faciliteren en stimuleren. Maar ook is bovengemeentelijke afstemming nodig, zoals tussen de drie Randstadprovincies.

De afsluitende discussie met een forum van drie vertegenwoordigers van gemeenten ging om de vraag hoe deze gemeenten omgaan met bouwen in het Groene Hart en de energietransitie. Volgens Lopiks wethouder Spelt schuren de belangen van gemeenten nogal eens. Sociale woningbouw bijvoorbeeld kan voor een kleine gemeente geen prioriteit hebben, terwijl die woningen in de kleine gemeente voor een naburige grotere stad juist welkom zijn. Gorinchems wethouder Rijsdijk ziet daarvoor een oplossing in interregionale sturing. Brouwer van de Woerdense CU/SGP vindt meer invloed voor de provincie Utrecht geen goed idee. Hij pleit juist voor meer flexibiliteit. "Of je nu binnen of buiten de stadskern bouwt, er zijn altijd bezwaren. Je moet dus creatief bouwen."

Tekst en beeld: Roy Visscher