Belangrijke panden van toen bepalen ons beeld van nu

BODEGRAVEN-REEUWIJK - Onze gemeente heeft in samenwerking met Monumentenvereniging Bodegraven-Reeuwijk een nieuwe gids ontworpen. In deze gids zijn de monumenten van onze gemeente samengebracht. 20 november werd het eerste exemplaar van deze gids digitaal overhandigd aan Marjan Lamfers (tekstschrijver) en Ferd Wannaars (fotografie).

Voorafgaand aan de ‘overhandiging’ vertelt wethouder Jan Leendert van den Heuvel over de totstandkoming. “Bodegraven-Reeuwijk is rijk aan cultureel erfgoed en monumenten. We zijn ons nog niet zo bewust geweest van deze rijkdom als nu. Met deze gids laten we zien wat we allemaal in huis hebben. Ik vind het prachtig om te zien hoe Saskia de Wit van stichting Promotie Bodegraven-Reeuwijk dit is gestart en hoe ze iedereen van binnen en buiten het gemeentehuis mee heeft gekregen.” Ook wethouder Odd Wagner vindt de gids een een mooi resultaat. “Als relatieve buitenstaander vind ik het echt een verrijking én ik heb weer twee prachtige routes die ik kan fietsen om de dorpen nog beter te leren kennen.”

Saskia vertelt over deze opzet: “Wanneer mensen ergens langs lopen, vinden we het mooi als ze de monumenten herkennen. We geven ze met deze gids informatie over de achtergrond van het monument.”

Tegenstellingen
In de gids wordt in verschillende tegenstellingen gesproken over de monumenten in onze gemeente. Zo wordt er gesproken over het centrum tegenover het buitengebied. Het centrum wordt vertegenwoordigd door de stadsboerderij en herberg aan de Kerkstraat 92 in Bodegraven. Tot 1869 vergaderde het bestuur van Bodegraven een aantal keren per jaar in een van de herbergen van het dorp. Die herberg werd dan bekend als het ‘Regthuys’. We nemen aan dat de herberg annex ‘Regthuys’ was gesitueerd op dezelfde plaats als het huidige restaurant ‘In het Bonte Varken’ in de Kerkstraat, dat toen de naam ‘De Swaen’ droeg. De naam veranderde, naar men zegt, toen varkenshandelaren die het etablissement gebruikten om hun aankopen te bezegelen met een borrel, het daarbij nog wel eens te bont maakten: vandaar de naam ‘In het Bonte Varken’.

Het buitengebied wordt vertegenwoordigd door het zomerhuis aan het Laageind in Driebruggen. Vanaf de negentiende eeuw is men in onze streek begonnen met het bouwen van kleine, eenvoudige huisjes naast de hoofdgebouwen van boerderijen. Zo’n huisje noemt men in de volksmond ‘het zomerhuis’ vanwege hun functie: men woonde ’s zomers in het kleinere huis, omdat er door de lange werkdagen in de zomer weinig tijd was voor huishoudelijk werk. Dit zomerhuis werd nog lange tijd gebruikt voor opslag van de melktank. Om verliefd op te worden!

Feest of herdenken
Een ander voorbeeld is de tegenstelling tussen feest en herdenken. Het feest wordt vertegenwoordigd door de onafhankelijkheidstoren aan de Bruggemeestersstraat 11 in Nieuwerbrug aan den Rijn. Deze toren is gebouwd in 1913 ter ere van de 100-jarige onafhankelijkheid van Nederland na de Franse overheersing.

‘Herdenken’ wordt vertegenwoordigd door het Joodse gedenkmoment en de Stolperstein bij de Emmakade 133 in Bodegraven. Dit momument herdenkt de familie Gans, die in dit huis heeft gewoond. Op 14 augustus 1942 werden de vijf nog thuiswonende kinderen opgeroepen zich te melden in Westerbork en op 19 oktober 1942 kregen de beide ouders ook dit bevel.

Inspiratie
Monumenten komen dus in alle soorten en maten voor. Om sommige kun je niet heen en andere monumenten loop je voorbij zonder te weten dat het een monument is. De monumentenvereniging is erg blij dat er door middel van deze monumentengids aandacht aan wordt besteed. “Het is geweldig om te zien dat dit ook door de gemeente zo breed wordt ondersteund,” aldus een van de bestuursleden. Ook nieuwe leden zijn nog welkom bij de monumentenvereniging. Kijk voor meer informatie op monumentenverenigingbodegravenreeuwijk.business.site.

Met de monumentengids willen gemeente Bodegraven-Reeuwijk en de Monumentenvereniging Bodegraven-Reeuwijk laten zien waar monumenten voor staan. Zoals Jan Leendert van den Heuvel aangaf in het voorwoord: “Ik weet zeker dat deze gids u inspireert om eropuit te gaan om deze waardevolle panden en beeldbepalende objecten in ‘levende lijve’ te gaan bewonderen door middel van een fiets- of wandeltocht. Het is zeker de moeite waard.”

Ook een monumentengids bemachtigen?
Deze monumentengids is op verschillende plekken gratis verkrijgbaar: Plus Hoogendoorn in Waarder, Klant Contact Centrum in Bodegraven, Albert Heijn in Bodegraven, Jumbo Raadhuisplein in Bodegraven, Jumbo Vromade in Bodegraven, Kaasmuseum in Bodegraven, Streekmuseum Reeuwijk in Reeuwijk (let op openingstijden), COOP Supermarkt in Reeuwijk, Vivant Drogisterij de Butterfly in Reeuwijk en Reeuwijks Kaashuys in Reeuwijk.