‘Voor gek verklaard of niet, Kenia is een prachtig land’

De Bodegraafse Wojtek Dubelaar is in oktober 2021 voor twee jaar met zijn gezin vertrokken naar Kenia. Hij helpt daar lokale ondernemers met hun businessplannen en duurzame ontwikkeling. 

Huis en haard, maar ook de lokale politiek liet hij achter voor aangename temperaturen (25 graden), een prachtige natuur én een verhoogde veiligheid in het kader van terrorisme. Wojtek: “Kenia is een prachtig land. Het heeft veel te bieden: wildparken, een mooie kustlijn en de op één na hoogste berg van Afrika, de Mount Kenia. Maar ’s avonds even een ommetje maken, dat kan niet. Dat is te onveilig.”

Als je op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken kijkt bij onveilige landen, dan staat Kenia daartussen. Niet echt een land waarvan je in eerste instantie denkt: ‘Da’s een fijn land om te wonen.’ In het verleden hebben namelijk meerdere terroristische aanslagen plaatsgevonden en zijn buitenlandse toeristen gegijzeld. Toch liet het gezin van Wojtek (vrouw Martina en kleine dochters Ella en Rosie) zich daar niet door weerhouden. Voor Wojtek was Kenia ook geen onbekend land, want hij heeft er al eens eerder 2 jaar gewoond en gewerkt voor de Verenigde Naties. Maar feit is dat het er anders aan toegaat als in Nederland. Wojtek: “We wonen in een kleine compound met vier huizen. Om de compound staat een muur en bij de ingang zit dag en nacht een beveiliger. Hij is niet bewapend, maar als het nodig is, dan worden bewapende bewakers met een druk op de knop gealarmeerd. We hebben ook paniekknoppen in huis. Gelukkig hebben we die nog nooit hoeven gebruiken.” 

Op straat zie je ook alle agenten met Kalasnikovs rondlopen. En als je de supermarkt in wilt, dan moet je door een scanner, net zoals op Schiphol. “Je went er snel aan,” zegt Wojtek. Maar toen hij thuis vertelde dat hij naar Kenia zou verhuizen, verklaarden mensen hem en zijn gezin voor gek. Het heeft thuis ook wel een aantal maanden geduurd voordat de knoop werd doorgehakt om dit avontuur met het gezin aan te gaan. 

Gelukkig heeft tot nu toe iedereen het heel erg naar zijn zin. De leuke dingen wegen op tegen de minder leuke. “Met name voor gezinnen is Nairobi een fijne plek om te wonen. We hebben hulp in het huishouden met een schoonmaakster en nanny. Onze kinderen kunnen het hele jaar lekker buiten spelen en er komen regelmatig apen of andere dieren een kijkje nemen in onze tuin, waar we ook een speeltuin hebben laten bouwen. Er is een Nederlandse school en we kunnen  veel leuke uitjes doen zoals naar het bos of naar een olifantenweeshuis.”

Verschil platteland en stad
Wojtek woont met zijn gezin in Nairobi, de hoofdstad van Kenia. Omdat ze nog geen eigen auto hebben, rijden ze met de taxi overal naartoe. Wojtek en Martina werken allebei. De ene keer vanuit huis, de andere keer vanaf kantoor. Maar Wojtek moet ook naar het platteland om (agri)bedrijven te bezoeken. “In de stad is het leven minder traditioneel dan op het platteland. Het thuis laten bezorgen van eten is daar bijvoorbeeld heel erg ingeburgerd en er zijn goede restaurants, hippe barretjes en winkelcentra. Op het platteland is het leven meer traditioneel en hebben de meeste mensen geen stromend water of elektriciteit. Wel heeft iedereen een mobiel waarmee ze betalingen kunnen doen.” 

In de stad spreekt men over het algemeen drie talen (Engels, Swahili en de taal van de eigen stam) en op het platteland twee (Swahili en de eigen taal). Er wordt ook anders met hygiëne omgegaan. Wojtek: “Ik moet voor mijn werk weleens overnachten in een hotel op het platteland. Ik lig dan in bed met mijn kleren aan, want die bedden zijn niet altijd even schoon. Het gekke is echter: het eten is altijd goed. Je kunt gerust kip of omelet bestellen, dat is prima te eten. Onderweg eet ik vaak geroosterde geit. Dit eet je gezamenlijk en met je handen, met vaak een lauwe Tusker (bier) erbij. Dan kom ik de dag wel door.”

Het verschil tussen arm en rijk is zowel op het platteland als in de stad erg groot. “Er is geen sociaal vangnet. Als mensen hun baan kwijtraken, gaan ze al snel bedelen. In Nairobi heb je de grootste stedelijke sloppenwijk van Afrika (Kibera), waar naar schatting 1 miljoen mensen wonen.” 

Lokale politiek bereikt ook Kenia
In onze gemeente was Wojtek actief lid van D66. De lokale politiek moet hij echter de komende 2 jaar missen, ook de gemeenteraadsverkiezingen in maart. Dat vindt hij wel jammer. “Ik zit nog steeds in de app-groep van D66, dus ik volg het allemaal. Maar ik had het erg leuk gevonden, als ik kon deelnemen aan de politieke debatten. Er zijn deze verkiezingen ook allemaal nieuwe partijen, dat vind ik ook erg leuk.” 

Ook in Kenia heeft Wojtek met de lokale politiek te maken. Als hij bijvoorbeeld een zuivelbedrijf wil bezoeken op het platteland en met de boeren wil praten, dan moet hij eerst bij de lokale ‘chief’ (stamhoofd) langs op audiëntie. Wojtek: “Je kunt niet zomaar even langsgaan bij een gemeenschap. Daar moet je eerst een soort van toestemming voor vragen, want anders denken ze: ‘Wie is die blanke man die daar gaat praten?’ Inmiddels kan ik mezelf ook introduceren in het Swahili. Ik vind die bezoeken het leukste wat er is.” 

Het bedrijf waar Wojtek voor werkt, wil niet alleen lokale ondernemers helpen. Na een bezoek aan een school in de sloppenwijk Kibera in Nairobi sponsort het bedrijf de komende jaren een tweede docent. Ook zijn er allerlei andere dingen nodig voor in de school. Misschien dat Wojtek nog een keer een oproep doet aan de inwoners van Bodegraven-Reeuwijk voor een inzamelingsactie.