Huisvesting arbeidsmigranten kan en moet anders

Bodegraven - In het winkelgebied in het centrum van Bodegraven zijn naar schatting enkele honderden (Oost-Europese) arbeids­migranten gehuisvest. Soms wonen zij er permanent, veel vaker gaat het om tijdelijke huisvesting. Met name dit laatste leidt regelmatig tot ongewenste situaties. De gemeente heeft diverse partijen bij elkaar gebracht om te komen tot een voorstel om de huisvesting van deze arbeidsmigranten beter te regelen en zo ook mogelijke overlast voor inwoners aan te pakken.

Coördinerend wethouder Arbeidsmigratie Martien Kromwijk legt uit: "We hebben in de zomer een bijeenkomst gehouden met bedrijven, vastgoedeigenaren, omwonenden, politie en uitzendbureaus. We hebben hen laten zien hoe de situatie nu is en welke problemen we zien. Het beeld dat we schetsten werd door deze partijen herkend en erkend. Uit die eerste bespreking hebben wij een aantal huisvestende partijen geselecteerd, die actief zijn binnen de huisvesting van arbeidsmigranten en zich ook conformeren aan landelijke regels en normen voor flexwonen. Zij komen met oplossingsrichtingen, die wij vervolgens willen bespreken met bedrijven die arbeidsmigranten inhuren, met uitzendbureaus en andere betrokken partijen. Ook als gemeente moeten wij dan kijken wat we kunnen faciliteren."

Levendig en leefbaar

"Voor ons als gemeente is het belangrijk dat wij een oplossing vinden voor de huisvesting van tijdelijke arbeidsmigranten," stelt Kromwijk. "Om hoeveel mensen het precies gaat is onduidelijk, omdat ze niet altijd geregistreerd zijn in de BRP (Basisregistratie Personen). In de meeste gevallen betreft het Polen en Bulgaren. Ze kunnen niet in het centrum van Bodegraven wonen, daar ligt de prioriteit bij de winkelfunctie. Er zijn overigens ook arbeidsmigranten die permanent in Bodegraven wonen en een gezin hebben of stichten. Dat is een andere situatie dan de tijdelijke huisvesting, omdat deze inwoners hun buren leren kennen en omgekeerd. Maar ook daarvoor willen wij geen woonruimte laten ontnemen van het winkelarsenaal in het centrum. We willen een levendig en leefbaar centrum. Dat geldt óók voor de woonwijken. We hebben al een eerste succesje geboekt, omdat vorige week een woningaankoop met het doel om daarin tijdelijke huisvesting voor arbeidsmigranten te realiseren, is gecanceld toen de koper en verkoper hoorden van onze aandacht voor deze problematiek. Samen met mijn collega-wethouder Jan Leendert van den Heuvel willen we de regels lokaal ook aanscherpen om dit soort beoogde functies voor woningen in woonwijken te voorkomen."

Overlast

De overlast van de arbeidsmigranten in het centrum van Bodegraven is voelbaar: herrie, afval, urineren, drankmisbruik en andere vormen van ongewenst gedrag, vooral 's avonds. Hierdoor ontstaan klachten bij buurtbewoners en wordt soms de politie ingeschakeld. Huisvesting op grotere schaal maakt het mogelijk om het beheer professioneel te organiseren, waardoor ongewenst gedrag uitblijft. Ervaringen met dergelijke huisvesting elders laten dat ook zien. De arbeidsmigranten zijn veelal werkzaam bij een aantal grote Bodegraafse bedrijven. Harde, eerlijke werkers die worden ingezet bij arbeidsintensieve werkzaamheden zoals inpakwerk, dat niet geautomatiseerd kan worden. Daarom zijn deze mensen onmisbaar voor de lokale economie en zien werkgevers het als hun plicht bij te dragen aan een betere organisatie van de huisvesting voor deze groep werknemers. Daarnaast zijn ook uitzendbureaus (arbeidsvoorwaarden) en verhuurders van panden (huisvesting) bij deze problematiek betrokken partijen.

Win-win-win situatie

Het college wil met alle partijen - elk vanuit hun eigen expertise - kijken hoe de huisvesting van arbeidsmigranten beter geregeld kan worden, zodat deze voldoet aan erkende keurmerken en 'bedden in wisseldienst' tot het verleden behoren. De gemeente ziet het als haar sociale plicht arbeidsmigranten volwaardige, gecertificeerde huisvesting aan te bieden en gaat daarom samen met huisvestingspartijen en werkgevers diverse locaties in Bodegraven-Reeuwijk verkennen en onderzoeken op geschiktheid. Het gaat hierbij om grootschalige huisvesting met honderden bedden, die eventueel ook gebruikt kunnen worden door anderen die op korte termijn tijdelijke huisvesting nodig hebben. Inzet is huisvesting aan te bieden in dezelfde kern waar de bedrijven gevestigd zijn, zodat ook de lokale economie een impuls krijgt.

Een verplichte BRP-registratie, wat zal leiden tot een toename van algemene uitkeringen in het gemeentefonds, en bijdragen van arbeidsmigranten aan lokale heffingen behoren tot de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de betrokken partijen. Deze voorwaarden moeten in het voorstel worden meegenomen. Zo ontstaat verbetering in de situatie voor alle betrokken partijen.

Prioriteit

Rond de jaarwisseling wil de gemeente zicht hebben op concrete oplossingen, want dan zijn de bevindingen en plannen van de huisvestingspartijen gepresenteerd en besproken met de overige partijen. De oplossingen worden gezocht in de gehele gemeente, wel heeft de kern Bodegraven prioriteit. De overlast laat zich hier namelijk het sterkst voelen en staat daarmee een goede centrumontwikkeling in de weg.

Tekst: Loes Kamer en Paul Engels