Hoge lasten domineren begrotingsdebat

BODEGRAVEN-REEUWIJK - In de aanloop naar de raadsvergadering van vanavond besprak de commissie Bestuur & Financiën vorige week de gemeentelijke begroting voor 2024-2027. Het werd geen lastige avond voor financieel wethouder Elly de Vries, die tot haar vreugde een sluitende begroting kon aanbieden, ondanks het dat op de valreep nog een tegenvaller van maar liefst 1 miljoen euro binnen het Sociaal Domein ten tonele was verschenen.

door Bert Verver

De tegenvaller van 1 miljoen euro binnen het Sociaal Domein zou eerst voorafgaand aan de begroting besproken worden, maar een meerderheid van de commissie besloot die discussie uit te stellen tot de extra raadsvergadering die maandag bijeen is geroepen. Veel partijen hadden vooraf al schriftelijke vragen gesteld, die in het algemeen naar behoren waren beantwoord. 

Hoge lasten

De rode draad door de bespreking was de kritiek op de verhoging van de lasten. Volgens de begroting zouden de lasten ‘zo min mogelijk stijgen’, maar Els Oliwkiewicz (ChristenUnie) concludeerde dat er sprake was van een soort collectieve straf binnen de begrotingsposten onroerendezaakbelasting (OZB) en afvalstoffenheffing voor respectievelijk de kosten van bezwaren door no-cure-no-pay bureaus en het foutief aanbieden van PMD-afval. In haar ogen zou ook gekozen kunnen worden voor het belonen van goed gedrag. 

Vooral de OZB (zowel voor woningen als niet-woningen) moest het ontgelden. Jacob Biemond (SGP) stelde ook niet blij te zijn met de verhoging van de lastendruk via de OZB voor niet-woningen. Hij vroeg om het goed in kaart brengen van de regionale benchmark op dat gebied. Namens de PvdA maakte Bert Oudenaarden zich zorgen om de exceptionele stijging van de OZB. Hij vroeg daarbij om matiging, omdat de rijksbijdragen aan de gemeenten gunstiger uitpakken. Hij was ook van mening dat intern ook nog wel wat te bezuinigen viel. Willem Ginjaar (LLBR) en Dirk van den Acker (VVD) vonden op hun beurt de extra verhoging van 1 procent op de OZB storend. Ginjaar pleitte voor een matiging van de belasting voor de niet-woningen en vroeg om meer duidelijkheid over maatregelen die genomen zijn om financiële risico’s te verminderen.

BBR fractievoorzitter Remco Tijssen was mild in zijn bewoordingen. Hij zag in de begroting zelfs ruimte om een aantal tariefsverhogingen, zoals de forensenbelasting en de OZB voor ondernemers, te temporiseren. Anderzijds had hij extra maatregelen verwacht om de afvalstoffenheffing meer kostendekkend te maken. Namens GroenLinks zag ook Reinoud Doeschot wel iets in het matigen van de lastenverzwaringen. 

Op de goede weg

Wethouder Elly de Vries, bijgestaan door begrotingsspecialist Adrie Laurman, voelde niet veel voor het pleidooi van de laatste twee sprekers om de lastenverzwaring te temporiseren, mede omdat er onzekerheid is over de uitkeringen vanuit het gemeentefonds. Zij was van mening dat het moeilijk was de extra 12,5 procent OZB-verhoging voor niet-woningen los te laten, maar beloofde dat die verhoging - na de extra verhoging vorig jaar - éénmalig was. 

De 1 procent opslag op de OZB voor de lasten die bezwarenprocedures veroorzaken vond zij goed te verdedigen, evenals het in rekening brengen van misgelopen toeristenbelasting bij het COA. Zij wees erop dat op de interne bedrijfsvoering inmiddels 2 miljoen was bespaard. Wethouder Robin Kersbergen zag weinig in het positief belonen van mensen die hun afval op een juiste manier aanbieden, omdat dat te veel onderzoek en handhaving zou vergen.

Overige onderwerpen

Er werden naast de lastenverzwaring nog een aantal onderwerpen uitgelicht. Oliwkiewicz (CU) vroeg verder om meer in te zetten op meertaligheid binnen het onderwijs en vroeg hoe het zat met de lagere inkomsten van de toeristenbelasting door de plaatsing van asielzoekers in het GR8 Hotel. Zou dat moeten worden vergoed door het COA? Ze kreeg hiervoor steun van diverse fracties. 

Leon Prijs (D66) zag graag een opsplitsing van het bedrag van 3,5 miljoen euro dat aan de reserves wordt toegevoegd. Oudenaarden (PvdA) maakte zich zorgen om de traagheid van de bouwplannen. 

Nico de Heij (CDA) hield het kort, maar sprak wel zijn verbazing uit over de 1,2 miljoen euro die in de begrotingsperiode nodig zijn voor het groot onderhoud van de Broekvelderbrug (8 ton in 2024 en daarna jaarlijks een bedrag van 100.000 euro). Wethouder Kersbergen weet dat aan het feit dat de provincie het werk uitvoert en vervolgens declareert bij de gemeente. Daardoor was het werk niet in de onderhoudsbegroting meegenomen.

Doeschot pleitte er ten slotte voor binnen het parkeerbeleid plaats in te ruimen voor deelauto’s en aandacht te besteden aan de vermindering van de CO2-uitstoot van de weidegebieden, een kwestie die volgens wethouder Van den Heuvel echter op het bordje van het Rijk ligt. Wethouder Dirk-Jan Knol wist wel te melden dat het college juist die dag had ingestemd met de doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en zijn collega Kersbergen beloofde dat de deelauto’s meegenomen zouden worden in een mobiliteitsvisie.

Geen vuurwerk

In de tweede termijn lieten de commissieleden het bij enkele aanvullende vragen, maar verwacht mag worden dat de begroting in essentie in de raad van vanavond vastgesteld wordt. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de besluitvorming daar nog vuurwerk zal opleveren. Wel kondigden enkele fracties aan via amendementen of moties nog wat aanpassingen te willen aanbrengen.