Hard werken voor de kruidenier van 'De Dorpswinkel'

REEUWIJK - Vorige week las u over de familie achter de familie Graafland, die de 'Dorpswinkel' had aan de Platteweg tot 1968. Deze week gaan wij verder in op de opkomst en het einde van deze dorpswinkel.

Arie Graafland en zijn vrouw Margaretha Ooms kochten in 1881 het woonhuis met erf, weg, water en watering aan de Platteweg H 209 (nu Platteweg 45, red.) in Sluipwijk. Met de start van de winkel was hij het eerste kruideniersgeslacht Graafland.

Bootje varen
Naast de kruidenierswinkel werd er vanaf 1893 ook met een boot gevaren. Deze boot lag vol met artikelen, zoals kruidenierswaren, drogisterij artikelen, klompen, keulse potten, verf, behang, petroleum en nog veel meer. Het was een varende kruidenierswinkel, een parlevinker, en op zichzelf al heel bijzonder. De vaarroute ging op maandag langs de Platteweg, Vlietdijk en tot halverwege de Twaalfmorgen. Daar overnachtte hij in de roef (roef achter op het schip, red.) waar hij ook een pistool bewaarde. Op dinsdag ging hij langs de tweede helft van de Twaalfmorgen naar Oukoop. Daar meerde hij zijn boot aan aan de ligplaats aan de Oukoopsedijk. In de avond ging hij, als het goed weer was, huiswaarts over de plassen Nieuwenbroek en Vrijhoef. Op woensdag voer hij via de sluis en de Breevaart naar Reeuwijk-Brug. Vervolgens ging hij verder langs de 's-Gravenbroekseweg naar de Zoetendijk. Via de Reede, Groene Ree en de Breevaart ging hij dan weer terug naar huis. Hij voer de routes op vaste dagen, zodat de inwoners wisten wanneer Arie Graafland langs zou varen. In de winter, als de plassen bevroren waren en het ijs sterk genoeg was, liep hij een deel van de route met een turfslede over het ijs.

De volgende generatie
Zijn hele leven werkte Arie Graafland hard, maar op 74-jarige leeftijd overleed hij. Hij liet zijn vrouw met negen kinderen achter. De vijfde zoon van het stel, Bastiaan, zette het kruidenierswerk voort met hulp van zijn moeder. Dat zou maar een jaar duren, want al snel overleed hij plotseling op de Korssendijk. Hij was net 30 jaar oud.

De familie voelde zich verplicht naar de buurtschap Sluipwijk om de winkel open te houden. Pieter Jan (Piet) was de enige die in aanmerking kwam voor het overnemen van de winkel, maar hij was een tuinder in hart en nieren. Maar Piet, net 23 jaar oud, erkende zijn verplichting en nam de verantwoordelijkheid van de winkel over. Hij moest erg wennen aan zijn nieuwe functie, maar gelukkig hielp zijn moeder hem waar zij kon.

Op de fiets
Piet bracht bestellingen rond op zijn transportfiets in plaats van met de boot. Tijdens een bezorging maakte een meisje aan de Twaalfmorgen indruk op hem. Al snel werden ze verliefd op elkaar en in 1938 trouwde Piet met Hendriksje (Hennie) de Bruin. Piet was toen 35 jaar. Langzaam nam Hennie de winkel over. In 1946 overleed de moeder van Piet, Margaretha Ooms, op 81 jarige leeftijd. Vlak voor haar overlijden liet zij de onroerende goederen, waaronder de winkel en het woonhuis, aan haar zoon Piet.

Piet en Hennie moesten hard werken om hun kinderen groot te brengen en rond te kunnen komen van de kruidenierswinkel. Vanaf 6.00 uur 's ochtends konden klanten terecht in de winkel voor hun pruim tabak, suiker in een puntzakje of stroop in een kannetje. Aan klanten die het niet konden betalen, werden toch brandstoffen geleverd in de winter. Soms werd er pas jaren later betaald, toen de winkel er al niet meer was. De kinderen van Piet en Hennie gingen in de huishouding, bouw en tuinonderhoud werken. Zo verving de oudste zoon, die timmerman was, het kleine winkelraam voor een groot etalageraam en boven het raam plaatsten zij 'De Dorpswinkel'. De winkel en zijn bewoners waren alom bekend en zeer gewaardeerd in de wijde omgeving.

Definitief gesloten
Het was hard werken voor de kruidenier en de jaren gleden voorbij. De kinderen trouwden en gingen de deur uit. Niemand wilde de kruidenierswinkel overnemen. Rond 1968 werd er dan ook een opheffingsuitverkoop aangekondigd en toen deze succesvol werd beëindigd werden de deuren van 'De Dorpswinkel' definitief gesloten. Zij hebben nog 8 jaar in de woning gewoond en zijn daarna naar Reeuwijk-Brug verhuisd. Ze hebben er nog jarenlang van elkaar, van hun kinderen, kleinkinderen en het leven genoten.

Tekst: Wim Verweij